DiBe ID | 15764 |
ACTORS |
Issuer(s)
(= author) |
Function/title:
pope Name: Honorius III Institution/jurisdiction: Rome Diocese: Principality: Papal States Religious order: |
Author(s) of the actio juridica (= disposer) |
Function/title:
pope Name: Honorius III Institution/jurisdiction: Rome Diocese: Principality: Papal States Religious order: |
Beneficiary(ies)
(= recipient) |
Function/title:
other Name: Burchard Institution/jurisdiction: Avesnes-sur-Helpe Diocese: Diocese Cambrai Principality: Hainaut Religious order: |
Function/title:
bishopric Name: Alberic of Hautvillers archbishop Institution/jurisdiction: Reims Diocese: Diocese Reims Principality: France Religious order: |
DATE |
Scholarly dating
(preferential) |
17/7/1217 (conjecture précise / accurate conjecture - JACQUES DE GUYSE/LE GLAY/TEULET-DELABORDE-BERGER/POTTHAST/PRESSUTTI/DUVIVIER/DEHAISNES-FINOT 263/DE LA RONCIÈRE-BONDOIS) |
Scholarly dating
(any) |
17/7/1217 (conjecture précise / accurate conjecture - JACQUES DE GUYSE/LE GLAY/TEULET-DELABORDE-BERGER/POTTHAST/PRESSUTTI/DUVIVIER/DEHAISNES-FINOT 263/DE LA RONCIÈRE-BONDOIS) Scholarly qualification: - |
17/7/1217 (terminus ante quem - WYMANS) Scholarly qualification: - | |
18/7/1216 (terminus post quem - WYMANS) Scholarly qualification: - | |
//1216 (date impossible / impossible date - DE SAINT-GENOIS/MARLOT) Scholarly qualification: - | |
//1218 (date impossible / impossible date - DEHAISNES-FINOT 154) Scholarly qualification: - | |
Place-date (in the text) |
Laterani |
Place-date (normalised) |
Rome (Lateran) (ITALIA, Latium, Roma)
Diocese: Principality: Papal States |
SUMMARY AND DESCRIPTION |
Summary | le pape par une bulle adressée à l'archevêque de Reims (Albericus de Hautvillers) et à ses suffragants , renouvelle la sentence d'excommunication qu'Innocent III , son prédécesseur , avait lancée contre Burchardus d'Avesnes-sur-Helpe (acte du 19 janvier 1215 , DiBe 15477) , qui , quoique sous-diacre , avait enlevé et retenait Marguerite de Flandre |
Description
|
Language:
Latin Authenticity: unsuspected document Textual tradition: original Nature of the charter: bull Vidimus/Vidimé 1 |
FULL TEXT OF CHARTER |
Honorius episcopus, seruus seruorum Dei, uenerabilibus fratribus archiepiscopo Remensi et suffraganeis eius, salutem et apostolicam benedictionem. Utinam apostata ille Burgardus de Auesnis, perfidus, impudicus, uel percussus doleret et attritus acciperet disciplinam ut uexatio sibi pareret intellectum, et, repleta eius facie ignominia, uerteretur impius, et non esset ne uituperaretur per eum ministerium ordinis clericalis, nee operiret confusio uultum cleri, sed a uoce exprobrantis et obloquentis esset immunis, cum per illum nomen clericale in gentibus blasfemetur, et uos pro eo de quadam negligentia uideamini arguendi. Ille namque, dum esset subdiaconus et cantor ecclesie Laudunensis, prout notorium esse constat, totus dicatus uitiis, uirtutibus abdicatis, proditionem simul commisit et raptum, dum nobilem mulierem Margaritam, germanam nobilis mulieris Iohanne comitisse Flandrie, sue fidei commendatam, de quodam castro fraudulenter et uiolenter abducens, eam sub matrimonii uelamento, quod nequaquam contrahere poterat, illicito sibi commercio copulauit, quam, ut apostasiam proditioni et raptui cumularet, spreto diuino timore ac abiecta reuerentia ordinis clericalis, detinet impudice in anime sue periculum et enorme scandalum plurimorum. Unde, cum hec ad audientiam felicis memorie Innocentii pape predecessoris nostri peruenissent ex relatione multorum, immo ex testimonio prelatorum quamplurium et aliorum fide dignorum, qui ad generale concilium conuenerant, plenarie constitisset, in prefatum apostatam ore proprio excommunicationis sententiam promulgauit, dans uobis suis litteris in preceptis ut dictum Burgardum, cum suis fautoribus, singulis diebus dominicis et festiuis, pulsatis campanis et candelis accensis, per uestras dioceses excommunicatum faceretis publice nuntiari, ab omnibus arctius euitandum, et loca, in quibus prefatus Burgardus moram faceret et puella foret detenta, etiam si ad partes alias extra uestras dioceses transferretur, supponentes ecclesiastico interdicto, cessare faceretis interim a diuinis, utramque sententiam tamdiu inuiolabiliter obseruando donec idem predictam Margueritam liberam ipsi restitueret comitisse, et, congrue satisfaciens de commissis, reuerteretur humiliter ad conuersationem honestam et obseruantiam ordinis clericalis. Sed licet, sicut comitissa predicta nostris auribus intimauit, memoratum Burgardum excommunicatum feceritis nuntiari, quia tamen in aliis non minus necessariis non estis plenarie preceptum apostolicum executi, ille non est reuersus ad percutientem se, nec Dominum exercituum requisiuit, sed, cum sit neruus ferreus ceruix eius et frons sua enea, nec diuino timore nec humano est pudore perculsus, ut uel signa pretenderet penitentis, propter quod prefata comitissa, dolore ac rubore confusa, gemit se sororem suam non potuisse hactenus rehabere. Ut igitur grauior pena pungat quem penitudo hactenus non compunxit, fraternitati uestre per apostolica scripta firmiter precipiendo mandamus quatinus, iuxta precedens predecessoris nostris preceptum, contra sepedictum apostatam, sublato appellationis obstaculo, procedatis, ita quod tot et tanta facinora uos abhominari probetis, et comitissa prefata super hoc non cogatur iterare querelam, nosque rectitudinis uestre zelum possimus merito commendare. Datum Anagnie, XVI kalendas augusti, pontificatus nostri anno primo. | |
Source | TEULET A.-DELABORDE J.-BERGER E. 1863 |
TRADITION |
EDITIONS AND SECONDARY LITERATURE |
Editions
|
VREDIUS O.. Genealogia comitum Flandriae a Balduino Ferreo usque ad Philippum IV. , Hisp. regem, variis sigillorum figuris repraesentata atque in viginti duas tabulas divisa, quae diplomatibus scriptisve antiquis aut coaetaneis comprobantur, 2 vol., Brugis Flandrorum, 1642-1643., 1 (Probationes), p.335-336 (inséré), LINK LINK LINK LINK LINK |
MARLOT G.. Metropolis Remensis historia a Frodoardo primum arctius digesta nunc demum aliunde accersitis plurimum aucta et illustrata, 2 vol., Insulis, 1666-1679., 2, p.483-484, LINK LINK LINK LINK | |
BALUZE E.. Epistolarum Innocentii III romani pontificis libri undecim; Accedunt Gesta ejusdem Innocentii, & prima collectio decretalium composita à Rainerio diacono & monacho Pomposiano. Stephanus Baluzius Tutelensis in unum collegit, magnam partem nunc primum edidit, reliqua emendavit, 2 vol., Parisiis, 1682., 2, p.593, LINK LINK LINK | |
JACQUES DE GUYSE. Histoire du Hainaut, traduite en francais avec le texte latin en regard éd. de FORTIA d'URBAN, 22 vol., Bruxelles-Paris, 1826-1833., 16, p.183-186, LINK LINK | |
MIGNE J.-P.. Innocentii III, Romani pontificis, opera omnia, tomis quatuor distributa, vol. I-II-III-IV, dans: Patrologiae Cursus Completus... Series Secunda, Patrologiae Tomus CCXIV, CCV, CCXVI, CCCXVII, Paris, 1855., 3, n.3, col.530-531, LINK LINK LINK LINK LINK LINK LINK LINK LINK | |
LE GLAY E.. Histoire de Jeanne de Constantinople, comtesse de Flandre et de Hainaut, Lille, 1841., p.56-57 (traduction), LINK LINK | |
TEULET A.-DELABORDE J.-BERGER E.. Layettes du Trésor des chartes (Archives de l'Empire. Inventaires et documents publiés par ordre de l'Empereur), 5 vol., Paris, 1863-1909., 1, n.1233, p.446-447, LINK LINK LINK LINK LINK LINK | |
BOUQUET (DOM) ET AUTRES. Recueil des historiens des Gaules et de la France (Rerum Gallicarum et Francicarum scriptores), III-V, VI, VII-IX, Paris, 1741-1744, 1752-1757., 19, p.364, LINK LINK | |
HOROY C.-A.. Honorii Romanorum pontificis opera omnia, I-V, (Medii aevi Bibliotheca Patristica ser. I t.I-V), Parisiis, 1879-1883., 2, n.361, col.468-469, LINK LINK | |
DUVIVIER CH.. Les influences française et germanique en Belgique au XIIIe siècle: la querelle des d'Avesnes et des Dampierre jusqu'à la mort de Jean d'Avesnes (1257) , 2 vol., Bruxelles, 1894., 2, n.16, p.25-26, LINK | |
Secondary literature | WYMANS G.. Inventaire analytique du chartrier de la Trésorerie des comtes de Hainaut (Archives générales du Royaume et Archives de l'Etat dans les Provinces. Archives de l'Etat à Mons), Bruxelles, 1985., n.15, p.14, |
DE SAINT-GENOIS J.. Monuments anciens, essentiellement utiles à la France, aux provinces de Hainaut, Flandre, Brabant, Namur... et autres pays limitrophes de l'Empire: recueillis par le Cte Joseph de Saint-Genois, [s.l.], 1782-1804., I,1, p.253, LINK LINK LINK LINK | |
DEHAISNES C.-FINOT J.. Inventaire sommaire des archives départementales antérieures à 1790. Nord. Archives civiles. Série B: Chambre des comptes de Lille. Art. 1 à 652, I, (1e partie), Lille, 1899., I,1, p.154, 263, LINK LINK LINK | |
DE LA RONCIÈRE C. -BONDOIS P.-M.. Catalogue des manuscrits de la collection des Mélanges de Colbert, 2 vol., Paris, 1920-1922., 2, n.374/407 (vidimus 1298), p.29, LINK LINK LINK | |
DE SAINT-GENOIS J.. Monuments anciens, essentiellement utiles à la France, aux provinces de Hainaut, Flandre, Brabant, Namur... et autres pays limitrophes de l'Empire: recueillis par le Cte Joseph de Saint-Genois, [s.l.], 1782-1804., I,1, p.503, LINK LINK LINK | |
LE GLAY E.. Histoire de Jeanne de Constantinople, comtesse de Flandre et de Hainaut, Lille, 1841., p.154, LINK LINK | |
POTTHAST A.. Regesta pontificum Romanorum inde ab anno post Christum natum 1198 ad annum 1304, 2 vol., Berlin, 1874 - 1875., 1, n.5581, p.490, LINK LINK LINK | |
PRESSUTTI P.. Regesta Honorii Papae III iussu et munificentia Leonis XIII Pontificis Maximi ex Vaticanis Archetypis aliisque fontibus. Volumen primum, Roma,1888., 1, n.628, p.171, LINK LINK LINK | |
BLED O.. Regestes des évêques de Thérouanne (500-1553), 1 vol. (Tome I : 500-1414 . - Tome II : 1415-1567 . - Supplément 654-1558), Saint-Omer, 1904., 2, n.2976, p.85-86, LINK LINK LINK | |
GODEFROY D.-J.. Inventaire chronologique et detaillé des chartes de la chambre des comptes a Lille, s.l., s.d., n.312, p.142, | |
WAUTERS A.. Table chronologique des chartes et diplômes imprimés concernant l'histoire de la Belgique (Publications de la Commission royale d'Histoire, Series I in 4), 16 vol., Bruxelles, 1866-1971., 11, n.1, p.421, LINK LINK | |
WAUTERS A.. Table chronologique des chartes et diplômes imprimés concernant l'histoire de la Belgique (Publications de la Commission royale d'Histoire, Series I in 4), 16 vol., Bruxelles, 1866-1971., 3, p.477, LINK LINK |