DiBe ID | 15764 |
ACTEURS |
Auteur(s)
(= auteur de l'acte écrit) |
Fonction/titre:
pape Nom: Honorius III Institution/juridiction: Rome Diocèse: Principauté: États pontificaux Ordre religieux: |
Disposant(s) (= auteur de l'acte juridique) |
Fonction/titre:
pape Nom: Honorius III Institution/juridiction: Rome Diocèse: Principauté: États pontificaux Ordre religieux: |
Bénéficiaire(s)
(= bénéficiaire) |
Fonction/titre:
autre Nom: Burchard Institution/juridiction: Avesnes-sur-Helpe Diocèse: Diocèse Cambrai Principauté: Hainaut Ordre religieux: |
Fonction/titre:
évêché Nom: Albéric de Hautvillers archevêque Institution/juridiction: Reims Diocèse: Diocèse Reims Principauté: France Ordre religieux: |
DATATION |
Datation interprétée
(préférentielle) |
17/7/1217 (conjecture précise / accurate conjecture - JACQUES DE GUYSE/LE GLAY/TEULET-DELABORDE-BERGER/POTTHAST/PRESSUTTI/DUVIVIER/DEHAISNES-FINOT 263/DE LA RONCIÈRE-BONDOIS) |
Datation interprétée
(toutes) |
17/7/1217 (conjecture précise / accurate conjecture - JACQUES DE GUYSE/LE GLAY/TEULET-DELABORDE-BERGER/POTTHAST/PRESSUTTI/DUVIVIER/DEHAISNES-FINOT 263/DE LA RONCIÈRE-BONDOIS) Qualification érudite: - |
17/7/1217 (terminus ante quem - WYMANS) Qualification érudite: - | |
18/7/1216 (terminus post quem - WYMANS) Qualification érudite: - | |
//1216 (date impossible / impossible date - DE SAINT-GENOIS/MARLOT) Qualification érudite: - | |
//1218 (date impossible / impossible date - DEHAISNES-FINOT 154) Qualification érudite: - | |
Date de lieu (dans le texte) |
Laterani |
Date de lieu (normalisée) |
Rome (Latran) (ITALIA, Latium, Roma)
Diocèse: Principauté: États pontificaux |
RESUME ET DESCRIPTION |
Résumé | le pape par une bulle adressée à l'archevêque de Reims (Albericus de Hautvillers) et à ses suffragants , renouvelle la sentence d'excommunication qu'Innocent III , son prédécesseur , avait lancée contre Burchardus d'Avesnes-sur-Helpe (acte du 19 janvier 1215 , DiBe 15477) , qui , quoique sous-diacre , avait enlevé et retenait Marguerite de Flandre |
Description
|
Langue:
latin Véracité: document non suspecté Tradition de l'acte: original Nature diplomatique: bulle Vidimus/Vidimé 1 |
TEXTE DU DOCUMENT |
Honorius episcopus, seruus seruorum Dei, uenerabilibus fratribus archiepiscopo Remensi et suffraganeis eius, salutem et apostolicam benedictionem. Utinam apostata ille Burgardus de Auesnis, perfidus, impudicus, uel percussus doleret et attritus acciperet disciplinam ut uexatio sibi pareret intellectum, et, repleta eius facie ignominia, uerteretur impius, et non esset ne uituperaretur per eum ministerium ordinis clericalis, nee operiret confusio uultum cleri, sed a uoce exprobrantis et obloquentis esset immunis, cum per illum nomen clericale in gentibus blasfemetur, et uos pro eo de quadam negligentia uideamini arguendi. Ille namque, dum esset subdiaconus et cantor ecclesie Laudunensis, prout notorium esse constat, totus dicatus uitiis, uirtutibus abdicatis, proditionem simul commisit et raptum, dum nobilem mulierem Margaritam, germanam nobilis mulieris Iohanne comitisse Flandrie, sue fidei commendatam, de quodam castro fraudulenter et uiolenter abducens, eam sub matrimonii uelamento, quod nequaquam contrahere poterat, illicito sibi commercio copulauit, quam, ut apostasiam proditioni et raptui cumularet, spreto diuino timore ac abiecta reuerentia ordinis clericalis, detinet impudice in anime sue periculum et enorme scandalum plurimorum. Unde, cum hec ad audientiam felicis memorie Innocentii pape predecessoris nostri peruenissent ex relatione multorum, immo ex testimonio prelatorum quamplurium et aliorum fide dignorum, qui ad generale concilium conuenerant, plenarie constitisset, in prefatum apostatam ore proprio excommunicationis sententiam promulgauit, dans uobis suis litteris in preceptis ut dictum Burgardum, cum suis fautoribus, singulis diebus dominicis et festiuis, pulsatis campanis et candelis accensis, per uestras dioceses excommunicatum faceretis publice nuntiari, ab omnibus arctius euitandum, et loca, in quibus prefatus Burgardus moram faceret et puella foret detenta, etiam si ad partes alias extra uestras dioceses transferretur, supponentes ecclesiastico interdicto, cessare faceretis interim a diuinis, utramque sententiam tamdiu inuiolabiliter obseruando donec idem predictam Margueritam liberam ipsi restitueret comitisse, et, congrue satisfaciens de commissis, reuerteretur humiliter ad conuersationem honestam et obseruantiam ordinis clericalis. Sed licet, sicut comitissa predicta nostris auribus intimauit, memoratum Burgardum excommunicatum feceritis nuntiari, quia tamen in aliis non minus necessariis non estis plenarie preceptum apostolicum executi, ille non est reuersus ad percutientem se, nec Dominum exercituum requisiuit, sed, cum sit neruus ferreus ceruix eius et frons sua enea, nec diuino timore nec humano est pudore perculsus, ut uel signa pretenderet penitentis, propter quod prefata comitissa, dolore ac rubore confusa, gemit se sororem suam non potuisse hactenus rehabere. Ut igitur grauior pena pungat quem penitudo hactenus non compunxit, fraternitati uestre per apostolica scripta firmiter precipiendo mandamus quatinus, iuxta precedens predecessoris nostris preceptum, contra sepedictum apostatam, sublato appellationis obstaculo, procedatis, ita quod tot et tanta facinora uos abhominari probetis, et comitissa prefata super hoc non cogatur iterare querelam, nosque rectitudinis uestre zelum possimus merito commendare. Datum Anagnie, XVI kalendas augusti, pontificatus nostri anno primo. | |
Source | TEULET A.-DELABORDE J.-BERGER E. 1863 |
TRADITION |
EDITIONS ET TRAVAUX |
Edition(s)
|
VREDIUS O.. Genealogia comitum Flandriae a Balduino Ferreo usque ad Philippum IV. , Hisp. regem, variis sigillorum figuris repraesentata atque in viginti duas tabulas divisa, quae diplomatibus scriptisve antiquis aut coaetaneis comprobantur, 2 vol., Brugis Flandrorum, 1642-1643., 1 (Probationes), p.335-336 (inséré), LIEN LIEN LIEN LIEN LIEN |
MARLOT G.. Metropolis Remensis historia a Frodoardo primum arctius digesta nunc demum aliunde accersitis plurimum aucta et illustrata, 2 vol., Insulis, 1666-1679., 2, p.483-484, LIEN LIEN LIEN LIEN | |
BALUZE E.. Epistolarum Innocentii III romani pontificis libri undecim; Accedunt Gesta ejusdem Innocentii, & prima collectio decretalium composita à Rainerio diacono & monacho Pomposiano. Stephanus Baluzius Tutelensis in unum collegit, magnam partem nunc primum edidit, reliqua emendavit, 2 vol., Parisiis, 1682., 2, p.593, LIEN LIEN LIEN | |
JACQUES DE GUYSE. Histoire du Hainaut, traduite en francais avec le texte latin en regard éd. de FORTIA d'URBAN, 22 vol., Bruxelles-Paris, 1826-1833., 16, p.183-186, LIEN LIEN | |
MIGNE J.-P.. Innocentii III, Romani pontificis, opera omnia, tomis quatuor distributa, vol. I-II-III-IV, dans: Patrologiae Cursus Completus... Series Secunda, Patrologiae Tomus CCXIV, CCV, CCXVI, CCCXVII, Paris, 1855., 3, n.3, col.530-531, LIEN LIEN LIEN LIEN LIEN LIEN LIEN LIEN LIEN | |
LE GLAY E.. Histoire de Jeanne de Constantinople, comtesse de Flandre et de Hainaut, Lille, 1841., p.56-57 (traduction), LIEN LIEN | |
TEULET A.-DELABORDE J.-BERGER E.. Layettes du Trésor des chartes (Archives de l'Empire. Inventaires et documents publiés par ordre de l'Empereur), 5 vol., Paris, 1863-1909., 1, n.1233, p.446-447, LIEN LIEN LIEN LIEN LIEN LIEN | |
BOUQUET (DOM) ET AUTRES. Recueil des historiens des Gaules et de la France (Rerum Gallicarum et Francicarum scriptores), III-V, VI, VII-IX, Paris, 1741-1744, 1752-1757., 19, p.364, LIEN LIEN | |
HOROY C.-A.. Honorii Romanorum pontificis opera omnia, I-V, (Medii aevi Bibliotheca Patristica ser. I t.I-V), Parisiis, 1879-1883., 2, n.361, col.468-469, LIEN LIEN | |
DUVIVIER CH.. Les influences française et germanique en Belgique au XIIIe siècle: la querelle des d'Avesnes et des Dampierre jusqu'à la mort de Jean d'Avesnes (1257) , 2 vol., Bruxelles, 1894., 2, n.16, p.25-26, LIEN | |
Travaux | WYMANS G.. Inventaire analytique du chartrier de la Trésorerie des comtes de Hainaut (Archives générales du Royaume et Archives de l'Etat dans les Provinces. Archives de l'Etat à Mons), Bruxelles, 1985., n.15, p.14, |
DE SAINT-GENOIS J.. Monuments anciens, essentiellement utiles à la France, aux provinces de Hainaut, Flandre, Brabant, Namur... et autres pays limitrophes de l'Empire: recueillis par le Cte Joseph de Saint-Genois, [s.l.], 1782-1804., I,1, p.253, LIEN LIEN LIEN LIEN | |
DEHAISNES C.-FINOT J.. Inventaire sommaire des archives départementales antérieures à 1790. Nord. Archives civiles. Série B: Chambre des comptes de Lille. Art. 1 à 652, I, (1e partie), Lille, 1899., I,1, p.154, 263, LIEN LIEN LIEN | |
DE LA RONCIÈRE C. -BONDOIS P.-M.. Catalogue des manuscrits de la collection des Mélanges de Colbert, 2 vol., Paris, 1920-1922., 2, n.374/407 (vidimus 1298), p.29, LIEN LIEN LIEN | |
DE SAINT-GENOIS J.. Monuments anciens, essentiellement utiles à la France, aux provinces de Hainaut, Flandre, Brabant, Namur... et autres pays limitrophes de l'Empire: recueillis par le Cte Joseph de Saint-Genois, [s.l.], 1782-1804., I,1, p.503, LIEN LIEN LIEN | |
LE GLAY E.. Histoire de Jeanne de Constantinople, comtesse de Flandre et de Hainaut, Lille, 1841., p.154, LIEN LIEN | |
POTTHAST A.. Regesta pontificum Romanorum inde ab anno post Christum natum 1198 ad annum 1304, 2 vol., Berlin, 1874 - 1875., 1, n.5581, p.490, LIEN LIEN LIEN | |
PRESSUTTI P.. Regesta Honorii Papae III iussu et munificentia Leonis XIII Pontificis Maximi ex Vaticanis Archetypis aliisque fontibus. Volumen primum, Roma,1888., 1, n.628, p.171, LIEN LIEN LIEN | |
BLED O.. Regestes des évêques de Thérouanne (500-1553), 1 vol. (Tome I : 500-1414 . - Tome II : 1415-1567 . - Supplément 654-1558), Saint-Omer, 1904., 2, n.2976, p.85-86, LIEN LIEN LIEN | |
GODEFROY D.-J.. Inventaire chronologique et detaillé des chartes de la chambre des comptes a Lille, s.l., s.d., n.312, p.142, | |
WAUTERS A.. Table chronologique des chartes et diplômes imprimés concernant l'histoire de la Belgique (Publications de la Commission royale d'Histoire, Series I in 4), 16 vol., Bruxelles, 1866-1971., 11, n.1, p.421, LIEN LIEN | |
WAUTERS A.. Table chronologique des chartes et diplômes imprimés concernant l'histoire de la Belgique (Publications de la Commission royale d'Histoire, Series I in 4), 16 vol., Bruxelles, 1866-1971., 3, p.477, LIEN LIEN |