Diplomatica Belgica - Record 5552
DiplomataBelgica
Search | Tradition Search
DiBe 1 of 1
return to all results
DiBe ID 5552
ACTORS
Issuer(s)
(= author)
Function/title:  count/countess
Name:  Philip of Alsace
Institution/jurisdiction:  Flanders-Vermandois

Diocese:  Diocese Tournai
Principality: Flanders
Religious order: 

Author(s) of the actio juridica 

(= disposer)

Function/title:  count/countess
Name:  Philip of Alsace
Institution/jurisdiction:  Flanders-Vermandois

Diocese:  Diocese Tournai
Principality: Flanders
Religious order: 
Beneficiary(ies)

(= recipient)

Function/title:  town/village/alderman/urban officer
Name: 
Institution/jurisdiction:  Aire-sur-la-Lys

Diocese:  Diocese Thérouanne
Principality: Flanders
Religious order: 
DATE
Scholarly dating
(preferential)
24/12/1188 (terminus ante quem - DE HEMPTINNE-VERHULST-DE MEY)
Scholarly dating
(any)
24/12/1188 (terminus ante quem - DE HEMPTINNE-VERHULST-DE MEY) Scholarly qualification: -
25/12/1187 (terminus post quem - DE HEMPTINNE-VERHULST-DE MEY) Scholarly qualification: -
//1188 (donnée par document / mentioned in document - ) Scholarly qualification: -
Date in the charter
//1188

Place-date

(in the text)

apud Ariam

Place-date

(normalised)

Aire-sur-la-Lys (FRANCE, Hauts-de-France, Pas-de-Calais)

Diocese: 
Diocese Thérouanne Principality:  Flanders
SUMMARY AND DESCRIPTION
Summary le comte de Flandre et de Vermandois , partant pour la Terre Sainte , confirme aux bourgeois d'Aire-sur-la-Lys leurs privilèges concédés par ses prédécesseurs et approuve les statuts de l'organisme connu sous le nom d'"Amitia" ; Philippe confirme également aux bourgeois la possession de prairies située entre Bléty (ancien nom de S . Quentin - Aire-sur-la-Lys) et Lambres
Description
Language: Latin
Authenticity: unsuspected document Textual tradition: original
Nature of the charter: charter Vidimus/Vidimé 1
FULL TEXT OF CHARTER
In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti. Ego Phylippus Flandrie et Uiromandie comes presentibus et futuris. Peregrinaturi ob Terram Sanctam in qua nos Filius Dei precio sanguinis sui de potestate dyaboli liberauit, ministerio nostro si dignabitur sed uirtute sua ab immunda gente liberandam, dignum duximus hominibus terre nostre libertatem et immunitatem quam eis antecessores nostri retro principes indulserunt, conseruare et confirmare. Super hac igitur re adeuntibus nos burgensibus Arie ut legibus et consuetudinibus approbatis libere uterentur quas ob iniurias hominum peruersorum propulsandas illustris comes Robertus et Clementia comitissa et Karolus comes et Willelmus successor eius et pie memorie Theodericus comes pater meus eis indulserant, nos quoque eisdem utpote quos erga nos deuotiores estimamus easdem leges uel consuetudines tenendas et obseruandas libentissime indulgemus. In Amicicia igitur sunt duodecim selecti iudices, qui fide et sacramento firmauerunt quoniam in iudicio non accipient personam pauperis uel diuitis, nobilis uel ignobilis, proximi uel extranei. Omnes autem ad Amiciciam pertinentes uille per fidem et sacramentum firmauerunt quod unus subueniet alteri tanquam fratri suo in utili et honesto. Quod si unus in alium admiserit aliquid uerbere uel facto, sua illius qui leditur culpa non accipiet ultionem per se uel per suos qui lesus est, sed apud prefectum domini comitis conqueretur si negocium ad eum attinet, ne domino comiti ius suum depereat et reus arbitrio duodecim iudicum selectorum admissum emendabit. Et si unus in alium aliquid admiserit uerbo uel dampno, similiter non accipiet ultionem per se uel per suos qui lesus est, sed apud prefectum Amicicie conqueretur si negocium ad eum attinet et reus arbitrio duodecim iudicum selectorum admissum emendabit. Quod quidem arbitrium si ledens uel lesus sequi tercio admonitus noluerit, ipse et qui eum in hac pertinacia fouerit, reus et periurus contra utile et honestum Amicicie quod iurauerat uadens, ab Amicicia communi eicietur et Amicicie in tribus libris nummorum condempnabitur, reliquum substantie eius domini comitis et castellani erit. De turpi conuicio quinque solidos prefecto Amicicie et amico contumeliato infra octo dies dabit. Quod si primam ebdomadam illos quinque solidos non soluens neglexerit, in secunda ebdomada duplicabit, in tercia uero septimana triplicabit. Si autem hoc totum transgressus fuerit, reus et periurus de Amicicia pelletur et de sua substantia tres libras habebit communiter Amicicia et totum quod erit residuum comes et castellanus. Quod si aliquis suum coniuratum occiderit infra quadraginta dies, nullus amicorum mortui, nisi eo presente interfectus fuerit, potest de eo ultionem accipere uel cum qui interfecit de Amicicia pellere. Sed nisi infra quadraginta dies, secundum iudicium selectorum iudicum, mortem amici emendauerit et nisi parentibus satisfecerit, ab Amicicia pelletur reus et periurus et de rebus illius tres libras habebit Amicicia communiter et totum quod remanet comes et castellanus. Et si duodecim iudicauerint per comitem et castellanum domus illius diruetur. Si uero amici mortui emendationem iudicatam nolunt accipere, eidem subiacebunt culpę quod tres libras dabunt et de Amicicia pellentur. Quod si aliquis de Amicicia res suas perdiderit, uel per furtum uel per rapinam, et ipse certa uestigia de re perdita inuenerit, ad Amicicie prefectum querimoniam faciet, qui conuocatis uille amicis, rem perditam inuestigabit, itinere unius diei in eundo et redeundo. Qui autem ire neglexerit Amicicie quinque solidos infra ebdomadam dabit. Si autem ille, qui non fuerit de Amicicia, aliquid homini de Amicicia abstulerit, prefectus Amicicie audita querimonia adhibitis testibus conueniet eum qui abstulit et si non composuerit cum illo cui rem abstulit, res uille uenalis ei interdicetur. Milites autem et uauassores de Amicicia existentes qui tallias et exactiones uille per suggestionem prefecti Amicicie soluere noluerint, si amico suo aliquid abstulerint, tanquam extranei eidem subiacebunt dampno, quod res uenalis uille eis interdicetur. Et quicumque post bannum factum eis aliquid uendiderit uel ab eis emerit aut in hospicio receperit, si per duos de amicis inde conuinci poterit, quinque solidos Amicicie communiter dabit et amico sua restituet. Hęc erit lex uniuersalis de omnibus que auferuntur. Quod siquis, qui non est de Amicicia, turba parentum fretus homini de Amicicia iniuriam in uerbo uel facto fecerit, ille ad Amicicie prefectum conqueretur et nisi culpabilis ad honorem illius in quem peccauit emendauerit et emendationem arbitrio duodecim iudicum selectorum, prefecto comitis et Amicicie soluerit, res uenalis uille ei interdicetur donec ei se composuerit. Et si quis post bannum factum ei aliquid uendiderit uel ab eo emerit et inde conuinci poterit Amicicie communiter quinque solidos infra octo dies dabit. Si uero tumultus in uilla euenerit, qui de Amicicia est, et ad tumultum auditum non uenerit et auxilium non feret pleno corde, prout tempus dictauerit, Amicicie communiter quinque solidos infra octo dies dabit. Si uero homo, qui non est de Amicicia, amicum uille uulnerauerit uel etiam occiderit et de uilla fugerit et capi non poterit, quandocumque eum siue post annum seu post duos uel tres annos aut plures ab amicis uille poterit teneri, statim prefecto comitis presentetur, ipsis grauiter conquerentibus et una uoce deprecantibus ut secundum arbitrium duodecim iudicum selectorum ultionem de illo faciat. Et si forte eum occiderint nullum forisfactum ab eis comes exigere poterit. Et si quis ad capiendum illum se subtraxerit, Amicicie uiginti solidos infra octo dies dabit et quadraginta solidos comiti et castellano. Omnis qui ad forum uille uenerit, nisi sit homicida, de amicis uille pro honore comitis et pro utilitate uille saluus sit eundo et redeundo in die fori, si inducias prefecto comitis et prefecto Amicicie postulauerit. Homicida uero de amicis uille ad forum ueniens, statim sicut supradictum est, capiatur et prefecto comitis presentetur et qui se subtraxerit uiginti solidos de rebus suis Amicicia communiter habebit et quadraginta solidos comes et castellanus. Clerici non cogentur inferre ultionem, nisi de debitis. Si uero aliquui domus sua combusta fuerit uel aliquis captus se redimendo attenuatus fuerit, unusquisque paupertato amico nummum unum in auxilium dabit. Preterea sciendum est quod lex Amicicie ius comitis non destruit, nec Amicicie legem delet ius comitis. Nam quocumque modo amicus in amicum forisfaciens se composuerit, si contumeliato amico uisum fuerit ab Amicicie lege emendationem suam habebit. Has igitur leges et consuetudines Amicicie Ariensium et si quid meliorari potest consilio duodecim iudicum selectorum ad honorem et utilitatem totius uille, salua fidelitate comitis, sicut antecessores nostri concesserunt et confirmauerunt, nos quoque eis concedimus et sigilli nostri appensione confirmamus. Preterea terram illam pascualem, que est inter Belti et Lambres, quam predicti burgenses a domino Roberto comite et Clementia comitissa prece et precio, sicut eorum scripto edocemur, obtinuerunt, eisdem burgensibus nostris in perpetuum liberam et immunem in communem possessionem confirmamus. Actum est hoc anno Domini M°C°LXXXVIII°, apud Ariam, sub his testibus. Signum Gerardi Brugensis prepositi. Signum Gerardi Insulensis prepositi. Signum Roberti Betuniensis aduocati. Signum Iohannis Insulensis castellani. Signum Willelmi Audomarensis castellani. Signum Gilleberti Bergensis castellani. Signum Rassonis de Gauera. Signum Baldeuini de Aria. Signum Gilleberti de Aria. Signum Renaldi de Aria. Signum Balduini Flael.
Source DE HEMPTINNE TH.-VERHULST A.-DE MEY L. 2009
EDITIONS AND SECONDARY LITERATURE
Editions
ESPINAS G.. Recueil de documents relatifs à l'histoire du droit municipal en France des origines à la révolution: Artois (Société d'Histoire du Droit), 3 vol., Paris, 1934-1938-1943., 1, n.20, p.54-60,
BERTIN P.. Une commune flamando-artésienne: Aire-sur-la-Lys des origines au XVIe siècle (Commission départementale des Monuments historiques du Pas-de-Calais, 3), Arras, 1947., n.2, p.370-372,
DE HEMPTINNE TH.-VERHULST A.-DE MEY L.. De oorkonden der graven van Vlaanderen (juli 1128-september 1191) , Deel II, Uitgave. Band III. Regering van Filips van de Elzas (Tweede deel: 1178-1191) (Koninklijke Academie van Belgie. Koninklijke Commissie voor Geschiedenis. Verzameling van der Akten der Belgische Vorsten), Brussel, 2009., n.740, p.308-311,
Secondary literature COPPIETERS STOCHOVE H.. Regestes de Philippe d'Alsace, comte de Flandre, dans: Annales de la Société d'Histoire et d'Archéologie de Gand, 7 (1906), p.1-177., n.339, p.120, LINK LINK
BOUCHET GH.-BREEMERSCH P.-DHERENT C.-DISSAUX J.-M.. Aire-sur-la-Lys. Archives communales. (Archives du Pas-de-Calais), Arras, 1993., p.1,
WAUTERS A.. Table chronologique des chartes et diplômes imprimés concernant l'histoire de la Belgique (Publications de la Commission royale d'Histoire, Series I in 4), 16 vol., Bruxelles, 1866-1971., 7, n.1, p.363, LINK LINK
WAUTERS A.. Table chronologique des chartes et diplômes imprimés concernant l'histoire de la Belgique (Publications de la Commission royale d'Histoire, Series I in 4), 16 vol., Bruxelles, 1866-1971., 2, p.672, LINK LINK

 

Collaborator: Philippe Demonty