Diplomatica Belgica - Record 2596
DiplomataBelgica
Search | Tradition Search
DiBe 1 of 1
return to all results
DiBe ID 2596
ACTORS
Issuer(s)
(= author)
Function/title:  bishop
Name:  Stephen
Institution/jurisdiction:  Tournai

Diocese:  Diocese Tournai
Principality: Tournaisis
Religious order: 
Function/title:  cathedral/collegiate chapter
Name:  Arnold I dean
Institution/jurisdiction:  Tournai

Diocese:  Diocese Tournai
Principality: Tournaisis
Religious order: 

Author(s) of the actio juridica 

(= disposer)

Function/title:  bishop
Name:  Stephen
Institution/jurisdiction:  Tournai

Diocese:  Diocese Tournai
Principality: Tournaisis
Religious order: 
Function/title:  cathedral/collegiate chapter
Name:  Arnold I dean
Institution/jurisdiction:  Tournai

Diocese:  Diocese Tournai
Principality: Tournaisis
Religious order: 
Beneficiary(ies)

(= recipient)

Function/title:  cathedral/collegiate chapter
Name: 
Institution/jurisdiction:  Tournai

Diocese:  Diocese Tournai
Principality: Tournaisis
Religious order: 
DATE
Scholarly dating
(preferential)
1/1/1196 (donnée par document / mentioned in document - )
Scholarly dating
(any)
1/1/1196 (donnée par document / mentioned in document - ) Scholarly qualification: -
12/1/1196 (date impossible / impossible date - WAUTERS XI) Scholarly qualification: -
//1197 (date impossible / impossible date - MIRAEUS-FOPPENS) Scholarly qualification: -
Date in the charter
1/1/1196

Place-date

(in the text)

Tornaci

Place-date

(normalised)

Tournai (BELGIQUE, Région Wallonne, Hainaut)

Diocese: 
Diocese Tournai Principality:  Tournaisis
SUMMARY AND DESCRIPTION
Summary déterminent les statuts de résidence des chanoines
Description
Language: Latin
Authenticity: unsuspected document Textual tradition: copy (records)
Nature of the charter: charter
FULL TEXT OF CHARTER
Stephanus dei permissione Tornacensis ecclesie humilis minister et Arnulfus decanus cum reliquo eiusdem ecclesie capitulo omnibus ad quos presentes littere peruenerint in perpetuum. Institutionis ecclesiastice forma multis excogitata uigiliis secundum diuersitatem locorum et temporum personarum que et causarum uarietatem diuersis consuetudinibus ordinatur et regitur disponitur et seruatur. Una tamen est ecclesia una dei columba una fides catholica una circumdata uarietate religio christiana. In hoc autem omnes apostolici et euuangelici patres unum prebuerunt consensum ut qui altario seruiunt de altario uiuant qui gregem pascunt de lacte gregis edant fructum uinee colligant qui uineam plantant et in uinea laborant. Sicut enim alligari non debet os bouis triturantis et dignus est operarius mercede sua ita et precipitur ut qui non laborat nec manducet. Quia tamen diebus nostris infirma sunt tempora et homines seipsos amantes et querentes que sua sunt in pluribus ecclesiis connumerari et intitulari uolunt et in singulis percipere stipendia quamuis uel tenuiter non deseruiant in una nos multitudini parcentes et fratrum compatientes infirmitatibus eos de collegio nostro qui amodo canonici instituentur in ecclesia nostra si assidue in ea mansionarii non fuerint nec omnino priuare uolumus beneficio nec plena cum aliis percipere stipendia qui in uinea domini pondus diei portant et estus. Statuimus ergo ut qui amodo instituentur in ecclesia nostra canonici et foranei potius quam mansionarii siue stationarii esse uoluerint quatuor tantum marcas annuatim pro prebenda sua percipiant triginta et duobus solidis Flamingorum per singulas marcas computandis que ipsis dominica qua cantatur misericordia domini persoluentur. Si autem aliquis prius foraneus postmodum uoluerit esse stationarius et assiduus quadraginta diebus continuis ante festum sancti Petri ad uincula deseruiat ecclesie in propria persona contentus interim cotidiana distributione horarum anniuersariorum et refectorii et ita percipiet annonam et reliquos redditus illius anni. Quod si percepta annona sese absentauerit et ultra uiginti dies moram fecerit pro foraneo habebitur nec ultra pro stationario reputabitur nec aliquid recipiet de prebenda priusquam capitulo de percepta satisfecerit annona. Si autem foraneum post kalendas augusti inter stationarios quocumque tempore recipi contigerit expleta quadraginta dierum sicut prediximus obseruantia integram fructuum excepta annona cum stationariis accipiet portionem. Absentiam uero uiginti dierum pro qua debeat iudicari foraneus decanus et capitulum cognita et inspecta magna necessitate canonici si uiderint expedire prolixiori dierum spacio poterunt temperare. Si etiam aliquis canonicus propter manifestum negotium capituli uel episcopi absens fuerit uel cum episcopo equitauerit illorum dierum absentialium angustia ad hoc ut foraneus iudicetur non poterit coartari. A prefata etiam foraneitatis districtione excluduntur scolares peregrinantes et infirmi qui curandi corporis causa ad locum commodiorem ubi medicorum et medicinarum copia habeatur uberior duxerint transeundum. Ob has etenim causas impetrata capituli licentia egressi omnia sine diminutione percipient preter anniuersaria refectorium et cotidianam horarum distributionem. Hec utique absentiarum priuilegia eis solis statuimus indulgenda qui tempore quo ad eas que dicte sunt probabiles absentias exierint proximum antea annum integre extra statum foraneorum egisse probabuntur. Solos etiam hos qui in sacris ordinibus fuerint constituti dictarum indulgentiarum uolumus gaudere beneficio in minoribus uero ordinibus uidelicet infra subdiaconatum constitutis nec aliquod in absentia priuilegium neque locum in capitulo neque stallum in choro extra ordinem puerorum statuimus esse concedendum. Si quis uero supra memorata uiginti dierum absentia nimis frequenter uti uoluerit aut in fraudem dicte constitutionis aliquid maliciose attemptauerit omnes eiusmodi elusorie uersutie capituli diffinitione ad moderamen debitum resecentur. Quod si forte aliquem tempore foraneitatis sue ab hac luce migrare contigerit pensionem foraneis assignatam pro anniuersario recipiet reliqui que ipsius anni fructus in usus refectorii cedent ad redditus comparandos. Prebenda quoque foranei de uiua persona in uiuam transeunte eius annuale sicut et stationarii usibus refectorii integre erit applicandum. Quilibet ergo deinceps instituendus canonicus in ipsa institutione sua antequam locum in choro aut in capitulo habeat uel aliquid de prebende fructibus accipiat sollempni iuramento corporaliter prestito firmabit se suprascripta omnia inuiolabiliter obseruaturum. Ne igitur hec nostre constitutionis pagina in posterum obliuione deleri ualeat aut cuiusquam malicia peruerti ipsam episcopali et capituli sigillo cum annotatione eorum qui presentes assensum prebuerunt fecimus roborari eos nichilominus excommunicationis sententia percellentes qui ipsam aliquatenus infringere aut ei ausi temerario presumpserint contraire. Actum Tornaci anno incarnati uerbi millesimo centesimo nonagesimo sexto eodem anno incipiente kalendis ianuarii regnante gloriosissimo rege Philippo secundo. Signum Stephani Tornacensis episcopi. Signum Arnulphi decani. Signum Gossuini archidiaconi. Signum Theoderici Flandrensis archidiaconi. Signum Theoderici prepositi. Signum Iohannis cantoris. Signum Gonteri quondam christianorum decani. Signum Henrici hospitalarii. Signum magistri Guinomari. Signum magistri Walteri senioris. Signum Henrici Senogiensis. Signum Willelmi de Borcarmes. Signum Theoderici de Aldenardo. Signum Iohannis Laudinensis. Signum Walteri de Iabiecca. Signum Stephani de Anglia. Signum Iohannis de Montibus. Signum Symonis de Oberch. Signum Balduini de Wasia. Signum Gossuini de Salines. Signum Gosselini de Holai. Signum Walteri de Atrio. Signum Hugonis de Popiola. Signum Gonteri cathel. Signum Thome de sancto Petro. Signum Mathei de sancto Piato. Signum Iuonis de Vinea.
Source PYCKE J. 1986
EDITIONS AND SECONDARY LITERATURE
Editions
PYCKE J.. Le chapitre cathédral Notre-Dame de Tournai de la fin du XIe à la fin du XIIIe siècle. Son organisation, sa vie, ses membres (Université de Louvain. Recueil de Travaux d'Histoire et de Philologie, 6e série, fasc. 30), Louvain-la-Neuve-Bruxelles, 1986., n.1A, p.346-348,
Secondary literature FAZY M.. Note sur le style employé par Etienne de Tournai pour dater ses actes, dans: Bibliothèque de l'Ecole des Chartes, 69 (1908), p.169-184., p.180-181, LINK LINK
WAUTERS A.. Table chronologique des chartes et diplômes imprimés concernant l'histoire de la Belgique (Publications de la Commission royale d'Histoire, Series I in 4), 16 vol., Bruxelles, 1866-1971., 11, n.1, p.313, LINK LINK
WAUTERS A.. Table chronologique des chartes et diplômes imprimés concernant l'histoire de la Belgique (Publications de la Commission royale d'Histoire, Series I in 4), 16 vol., Bruxelles, 1866-1971., 3, p.52, LINK LINK

 

Collaborator: Philippe Demonty