Diplomatica Belgica - Record 16133
DiplomataBelgica
Search | Tradition Search
DiBe 1 of 1
return to all results
DiBe ID 16133
ACTORS
Issuer(s)
(= author)
Function/title:  pope
Name:  Honorius III
Institution/jurisdiction:  Rome

Diocese: 
Principality: Papal States
Religious order: 

Author(s) of the actio juridica 

(= disposer)

Function/title:  pope
Name:  Honorius III
Institution/jurisdiction:  Rome

Diocese: 
Principality: Papal States
Religious order: 
Beneficiary(ies)

(= recipient)

Function/title:  other
Name:  Burchard
Institution/jurisdiction:  Avesnes-sur-Helpe

Diocese:  Diocese Cambrai
Principality: Hainaut
Religious order: 
Function/title:  cantor/precentor (in a personal capacity)
Name:  N guardian
Institution/jurisdiction:  Noyon (Notre-Dame)

Diocese:  Diocese Noyon
Principality: France
Religious order: 
Function/title:  abbot/abbess (in a personal capacity)
Name:  N guardian
Institution/jurisdiction:  Noyon (S.Bartholomew)

Diocese:  Diocese Noyon
Principality: France
Religious order:  Victorines
Function/title:  abbot/abbess (in a personal capacity)
Name:  N guardian
Institution/jurisdiction:  Noyon (S.Eligius)

Diocese:  Diocese Noyon
Principality: France
Religious order:  Benedictines
DATE
Scholarly dating
(preferential)
24/4/1219 (conjecture précise / accurate conjecture - JACQUES DE GUYSE/RECUEIL HISTORIENS GAULE/DE SAINT-GENOIS 505/TEULET-DELABORDE-BERGER/HOROY/POTTHAST/DUVIVIER/DEHAISNES-FINOT/DE LA RONCIÈRE-BONDOIS/WYMANS/REGISTRA VATICANA/DIPLOMATA BELGICA)
Scholarly dating
(any)
24/4/1219 (conjecture précise / accurate conjecture - JACQUES DE GUYSE/RECUEIL HISTORIENS GAULE/DE SAINT-GENOIS 505/TEULET-DELABORDE-BERGER/HOROY/POTTHAST/DUVIVIER/DEHAISNES-FINOT/DE LA RONCIÈRE-BONDOIS/WYMANS/REGISTRA VATICANA/DIPLOMATA BELGICA) Scholarly qualification: -
//1218 (date impossible / impossible date - DE SAINT-GENOIS 253) Scholarly qualification: -

Place-date

(in the text)

Romae apud Sanctum Petrum

Place-date

(normalised)

Rome (S.Peter) (ITALIA, Latium, Roma)

Diocese: 
Principality:  Papal States
SUMMARY AND DESCRIPTION
Summary le pape , par une bulle adressée à l'abbé de Noyon (S . Barthélemy) , au prieur de Noyon (S . Eloi) et au chantre de Noyon , leur enjoint de jeter l'interdit sur les localités où l'on donnerait asile à Burchardus d'Avesnes-sur-Helpe
Description
Language: Latin
Authenticity: unsuspected document Textual tradition: original
Nature of the charter: bull Vidimus/Vidimé 1
FULL TEXT OF CHARTER
Honorius episcopus, seruus seruorum Dei, dilectis filiis abbati Sancti Bartholomei, priori Sancti Eligii et cantori Nouiomensi, salutem et apostolicam benedictionem. Si diuine pietatis immensa benignitas sustineret ut Burgardus de Auesnis, apostata, uir iniquus, a sompno exurgeret et obscuratos oculo aperiret ut suam iniquitatem perpenderet cerneretque spurcitias quibus a planta pedis usque ad uerticem capitis est respersus, infixus in limo profundi laboraret forsan, clamans ad Dominum, ut ipsum de lacu miserie ac de fecis luto educere dignaretur Uerumtamen, quod dolentes referimus, induratum est cor ipsius, quoniam putrescens in stercore sordidus iumentum, erecta ceruice, obturat ad modum surde aspidis aures suas ne disciplinam exaudiat et increpationes auertat quibus a sua deberet nequitia, si datum esset a Domino, reuocari; propter quod potest miser non immerito formidare ne, Deo et hominibus execrabilis, contritione duplici conteratur, temporali pena uidelicet et eterna. Iam enim pudor est dilecte in Xpisto filie, nobili mulieri Iohanne, Flandrensi et Hannonie comitisse, totiens repetere scelera que in eius contumeliam dictus apostata in nobilem mulierem Margaritam, sororem ipsius, exercuit impudenter, dum idem, dudum in subdiaconatus ordine constitutus, eandem Margaretam linea sibi consanguinitatis coniunctam, in quodam castro sue fidei commendatam, fraudulenter abduxit, ipsamque detinet inhoneste, mentiendo se cum ea matrimonium contraxisse. Cum autem ex testimonio plurium prelatorum et aliorum proborum uirorum, qui ad sacrum generale concilium accesserunt, felicis recordationis Innocentio pape, predecessori nostro, plene constaret dictum Burgardum fuisse subdiaconum et cantorem ecclesie Laudunensis, idem motus pietatis uisceribus circa dictam puellam, uolensque debitum pastoralis officii exequi contra nefandi sceleris presumptorem, bone memorie Remensi archiepiscopo et suffraganeis eius suis dedit litteris in preceptis ut predictum apostatam, in quem ore proprio, sua exigente nequitia, excommunicationis sententiam ipse tulit, singulis diebus dominicis et festiuis, pulsatis campanis et candelis accensis, per suas dioceses facerent, cum suis fautoribus, excommunicatum publice nuntiari, ab omnibus artius euitandum, loca in quibus predictus Burgardus moram faceret et puella foret detenta, etiam si ad partes alias extra ipsas dioceses diuerteret uel ipsam forte abduceret, facientes cessare interim a diuinis, donec idem Burgardus prefatam Margaritam liberam ipsi restitueret comitisse, congrue satisfaciens de comissis, et rediret humiliter ad conuersationem honestam et obseruantiam ordinis clericalis. Et licet executores ipsi preceptum prefati predecessoris et nostrum, super eodem negotio postmodum eis directum, fuerint executi, quia tamen nobiles uiri Waleramnus, Terricus de Heufaliz, et quidam alii Laudunensis, Cameracensis et Leodiensis diocesis eundem apostatam excommunicatum, claues Ecclesie penitus contempnentem, in malitia sua fouent, receptacula, in quibus dictam Margaretam detineat, aliaque subsidia sibi dando, et nobilis uir Guido, germanus eiusdem apostate, ac quidam alii earumdem diocesum eum pro uiribus manutenent, et quidam sacerdotes et clerici eidem et familie sue aliisque ipsius fautoribus, in locis in quibus dicta Margareta detenta extitit, non sunt ueriti diuina officia temere celebrare, sepedictus apostata, quasi delinquens impune, satisfacere penitus uilipendit in sue iniquitatis pertinacia obstinatus. Unde nobis comitissa prefata humiliter supplicauit ut, ne ipsa, inter multas angustias quibus dinoscitur esse afflicta, ex detentione ac pudore dicte sororis sue ignominiose confusionis respersa obprobrio, in merore deficiat, si non habuerit adiutorem, ad comprimendam apostate predicti malitiam insistere dignaremur. Quocirca discretioni uestre per apostolica scripta mandamus quatinus dictam excommunicationis sententiam per singulas circumadiacentes prouincias et dioceses, singulis diebus dominicis et festiuis, pulsatis campanis et candelis accensis, tamdiu faciatis auctoritate nostra solempniter publicari, loca in quibus ipse Burgardus moram fecerit et dictam Margaretam detineri contigerit supponentes ecclesiastico interdicto, donec idem uir iniquus ab errore suo, si a Deo datum fuerit, resipiscens, iuxta prescriptam formam dictam Margaretam ipsi restituat comitisse, satisfaciens congrue de commissis, et ad conuersationem honestam et obseruantiam clericalis ordinis reuertatur, dictos autem nobiles et alios quoslibet fautores apostate supradicti nec non et dictam etiam Margaretam, si tanto flagitio inuenta fuerit consentire, nec monita studuerit, cum poterit, a suo recedere corruptore, per excommunicationis nominatim in personas et in familias, et terras eorum interdicti sententias, a fauore ipsius sublato appellationis obstaculo, compescatis et faciatis utramque sententiam usque ad satisfactionem condignam inuiolabiliter obseruari, prefatos sacerdotes et clericos et alios, si qui forsan similia perpetrare presumpserint, pena canonica, sublato cuiuslibet contradictionis et appellationis obstaculo, percellentes, mandatum nostrum taliter impleturi quod non possitis de negligentia reprehendi et nos sollicitudinis nostre studium dignis possimus in Domino laudibus commendare. Quod si non omnes hiis exequendis potueritis interesse, duo uestrum ea nichilominus exequantur. Datum Rome, apud Sanctum Petrum, VII kalendas maii, pontificatus nostri anno tertio.
Source TEULET A.-DELABORDE J.-BERGER E. 1863
EDITIONS AND SECONDARY LITERATURE
Editions
VREDIUS O.. Genealogia comitum Flandriae a Balduino Ferreo usque ad Philippum IV. , Hisp. regem, variis sigillorum figuris repraesentata atque in viginti duas tabulas divisa, quae diplomatibus scriptisve antiquis aut coaetaneis comprobantur, 2 vol., Brugis Flandrorum, 1642-1643., 1 (Probationes), p.336-337 (inséré), LINK LINK LINK LINK LINK
BALUZE E.. Epistolarum Innocentii III romani pontificis libri undecim; Accedunt Gesta ejusdem Innocentii, & prima collectio decretalium composita à Rainerio diacono & monacho Pomposiano. Stephanus Baluzius Tutelensis in unum collegit, magnam partem nunc primum edidit, reliqua emendavit, 2 vol., Parisiis, 1682., 2, p.595, LINK LINK LINK
JACQUES DE GUYSE. Histoire du Hainaut, traduite en francais avec le texte latin en regard éd. de FORTIA d'URBAN, 22 vol., Bruxelles-Paris, 1826-1833., 16, p.186-190, LINK LINK
BOUQUET (DOM) ET AUTRES. Recueil des historiens des Gaules et de la France (Rerum Gallicarum et Francicarum scriptores), III-V, VI, VII-IX, Paris, 1741-1744, 1752-1757., 19, p.683-684, LINK LINK
MIGNE J.-P.. Innocentii III, Romani pontificis, opera omnia, tomis quatuor distributa, vol. I-II-III-IV, dans: Patrologiae Cursus Completus... Series Secunda, Patrologiae Tomus CCXIV, CCV, CCXVI, CCCXVII, Paris, 1855., 3, n.4, col.531-533, LINK LINK LINK LINK LINK LINK LINK LINK LINK
TEULET A.-DELABORDE J.-BERGER E.. Layettes du Trésor des chartes (Archives de l'Empire. Inventaires et documents publiés par ordre de l'Empereur), 5 vol., Paris, 1863-1909., 1, n.1342, p.478-480, LINK LINK LINK LINK LINK LINK
HOROY C.-A.. Honorii Romanorum pontificis opera omnia, I-V, (Medii aevi Bibliotheca Patristica ser. I t.I-V), Parisiis, 1879-1883., 3, n.201, col.211-213, LINK LINK
DUVIVIER CH.. Les influences française et germanique en Belgique au XIIIe siècle: la querelle des d'Avesnes et des Dampierre jusqu'à la mort de Jean d'Avesnes (1257) , 2 vol., Bruxelles, 1894., 2, n.18, p.28-31, LINK
Secondary literature WYMANS G.. Inventaire analytique du chartrier de la Trésorerie des comtes de Hainaut (Archives générales du Royaume et Archives de l'Etat dans les Provinces. Archives de l'Etat à Mons), Bruxelles, 1985., n.15, p.14,
DE SAINT-GENOIS J.. Monuments anciens, essentiellement utiles à la France, aux provinces de Hainaut, Flandre, Brabant, Namur... et autres pays limitrophes de l'Empire: recueillis par le Cte Joseph de Saint-Genois, [s.l.], 1782-1804., I,1, p.253, LINK LINK LINK LINK
DE SAINT-GENOIS J.. Monuments anciens, essentiellement utiles à la France, aux provinces de Hainaut, Flandre, Brabant, Namur... et autres pays limitrophes de l'Empire: recueillis par le Cte Joseph de Saint-Genois, [s.l.], 1782-1804., I,1, p.505, LINK LINK LINK
POTTHAST A.. Regesta pontificum Romanorum inde ab anno post Christum natum 1198 ad annum 1304, 2 vol., Berlin, 1874 - 1875., 1, n.6051, p.529-530, LINK LINK LINK
LAURENT CH.. Houffalize et ses anciens seigneurs, dans: Annales de l'Institut archéologique du Luxembourg, 14 (1882) p.27-101., n.11, p.32-33, LINK LINK LINK
TANDEL E.. Les communes luxembourgeoises (Publications de l'Institut archéologique du Luxembourg. Annales, 21-28), 7 vol. , Arlon, 1889-1894., 4, n.12, p.265,
DEHAISNES C.-FINOT J.. Inventaire sommaire des archives départementales antérieures à 1790. Nord. Archives civiles. Série B: Chambre des comptes de Lille. Art. 1 à 652, I, (1e partie), Lille, 1899., I,1, p.263, LINK LINK LINK
DE LA RONCIÈRE C. -BONDOIS P.-M.. Catalogue des manuscrits de la collection des Mélanges de Colbert, 2 vol., Paris, 1920-1922., 2, n.374/407 (vidimus 1298), p.30, LINK LINK LINK
GODEFROY D.-J.. Inventaire chronologique et detaillé des chartes de la chambre des comptes a Lille, s.l., s.d., n.323, p.147,
WAUTERS A.. Table chronologique des chartes et diplômes imprimés concernant l'histoire de la Belgique (Publications de la Commission royale d'Histoire, Series I in 4), 16 vol., Bruxelles, 1866-1971., 11, n.1, p.432, LINK LINK
WAUTERS A.. Table chronologique des chartes et diplômes imprimés concernant l'histoire de la Belgique (Publications de la Commission royale d'Histoire, Series I in 4), 16 vol., Bruxelles, 1866-1971., 3, p.512, LINK LINK

 

Collaborator: Philippe Demonty