Diplomatica Belgica - Record 158
DiplomataBelgica
Search | Tradition Search
DiBe 1 of 1
return to all results
DiBe ID 158
ACTORS
Issuer(s)
(= author)
Function/title:  count/countess
Name:  William Clito
Institution/jurisdiction:  Flanders

Diocese:  Diocese Tournai
Principality: Flanders
Religious order: 

Author(s) of the actio juridica 

(= disposer)

Function/title:  count/countess
Name:  William Clito
Institution/jurisdiction:  Flanders

Diocese:  Diocese Tournai
Principality: Flanders
Religious order: 
Beneficiary(ies)

(= recipient)

Function/title:  town/village/alderman/urban officer
Name: 
Institution/jurisdiction:  S.Omer

Diocese:  Diocese Thérouanne
Principality: Flanders
Religious order: 
DATE
Scholarly dating
(preferential)
14/4/1127 (donnée par document / mentioned in document - )
Scholarly dating
(any)
14/4/1127 (donnée par document / mentioned in document - ) Scholarly qualification: -
Date in the charter
14/4/1127

Place-date

(in the text)

Place-date

(normalised)


Diocese: 
Principality: 
SUMMARY AND DESCRIPTION
Summary accorde une charte de franchise
Description
Language: Latin
Authenticity: unsuspected document Textual tradition: original
Nature of the charter: charter
FULL TEXT OF CHARTER
Ego Guillelmus dei gratia Flandrensium comes petitioni burgensium Sancti Audomari contraire nolens pro eo maxime quia meam de consulatu Flandrię petitionem libenti animo receperunt et quia honestius et fidelius cęteris Flandrensibus erga me semper se habuerunt lagas seu consuetudines subscriptas perpetuo eis iure concedo et ratas permanere precipio. Primo quidem ut erga unumquemque hominem pacem eis faciam et eos sicut homines meos sine malo ingenio manuteneam et defendam rectum que iudicium scabinorum erga unumquemque hominem et erga me ipsum eis fieri concedam ipsis que scabinis libertatem qualem melius habent scabini terrę me constituam. Si quis burgensium Sancti Audomari alicui pecuniam suam crediderit et ille cui credita est coram legitimis hominibus et in uilla sua hereditariis sponte concesserit quod si die constituta pecuniam non persoluerit ipse uel bona eius donec omnia reddat retineantur si persoluere noluerit aut si negauerit hanc conuentionem et testimonio duorum scabinorum uel duorum iuratorum inde conuictus fuerit donec debitum soluat retineatur. Si quis de iure christianitatis ab aliquo interpellatus fuerit de uilla Sancti Audomari alias pro iusticia exsequenda non exeat sed in eadem uilla coram episcopo uel eius archidiacono uel suo presbytero quod iustum est clericorum scabinorum que iudicio exequatur nec respondeat alicui nisi tribus de causis uidelicet de infractura ecclesię uel atrii de lesione clerici de oppressione et uiolatione feminę. Quod si de aliis causis querimonia facta fuerit coram iudicibus et preposito meo hoc finiatur. Sic enim coram Karolo- comite et episcopo Iohanne statutum fuit. libertatem uero quam antecessorum meorum temporibus habuerunt eis concedo scilicet quod nunquam de terra sua in expeditionem proficiscentur excepto si hostilis exercitus terram Flandrię inuaserit tunc me et terram meam defendere debebunt. Omnes qui gildam eorum habent et ad illam pertinent et infra cingulam uillę suę manent liberos omnes a teloneo facio ad portum Dichesmudę et Graueningis et per totam terram Flandrię eos liberos a sewerp facio. Apud Batpalmas teloneum quale donant Atrebatenses eis constituo. Quisquis eorum ad terram imperatoris pro negotiatione sua perrexerit a nemine meorum Hansam persoluere cogatur. Si contigerit mihi aliquo tempore preter terram Flandrię aliam conquirere aut si concordia pacis inter me et auunculum meum Henricum- regem Anglię facta fuerit in conquisita terra illa aut in toto regno Anglorum eos liberos ab omni teloneo et ab omni consuetudine in concordia illa recipi faciam. In omni mercato Flandrię si quis clamorem aduersus eos suscitauerit iudicium scabinorum de omni clamore sine duello subeant a duello uero ulterius liberi sint. Omnes qui infra murum Sancti Audomari habitant et deinceps sunt habitaturi liberos a cauagio hoc est a capitali censu et de aduocationibus constituo. Pecuniam eorum quę post mortem comitis Karoli- eis ablata est et quę propter fidelitatem quam erga me habent adhuc eis detinetur aut infra annum reddi faciam aut iudicio scabinorum iusticiam eis fieri concedam. Preterea rogauerunt regem Francię et Raulfum de Parona ut ubicumque in terram illorum uenerint liberi sint ab omni teloneo et trauerso et passagio quod et concedi uolo. Communionem autem suam sicut eam iurauerunt permanere precipio et a nemine dissolui permitto et omne rectum rectam que iusticiam sicut melius stat in terra mea scilicet in Flandria eis concedo et sicut meliores et liberiores burgenses Flandrię ab omni consuetudine liberos deinceps esse uolo. Nullum scoth nullam taliam nullam pecunię suę petitionem ab eis requiro. Monetam meam in Sancto Audomaro unde per annum XXX libras habebam et quicquid in ea habere debeo ad restaurationem dampnorum suorum et gildę suę sustentamentum constituo. Ipsi uero burgenses monetam per totam uitam meam stabilem et bonam unde uilla sua melioretur stabiliant. Custodes qui singulis noctibus per annum uigilantes castellum Sancti Audomari custodiunt et qui preter feodum suum et prebendam sibi antiquitus constitutam in auena et caseis et in pellibus arietum iniuste et uiolenter ab unaquaque domo in eadem uilla scilicet ad Sanctum Audomarum Sanctum que Bertinum in natali domini panem I et denarium I aut duos denarios exigere solent aut pro his pauperum uadimonia tollebant nichil omnino deinceps preter feodum suum et prebendam suam exigere audeant. Quisquis ad Niwerledam uenerit undecumque uenerit licentiam habeat ueniendi ad Sanctum Audomarum cum rebus suis in quacumque naui uoluerit. Si cum Boloniensium comite Stephano- concordiam habuero in illa reconciliatione eos a teloneo et sewerp apud Witsant et per totam terram eius liberos esse faciam. Pasturam adiacentem uillę Sancti Audomari in nemore quod dicitur Lo et in paludibus et in pratis et in bruera et in hongrecoltra usibus eorum excepta terra Lazarorum concedo sicut fuit tempore Roberti comitis barbati. Mansiones quoque qui sunt in ministerio aduocati Sancti Bertini illas uidelicet quę inhabitantur ab omni consuetudine liberas esse uolo dabunt que singulę denarios XII in festo sancti Michaelis et de brotban denarios XII et de byrban denarios XII. Vacuę autem nichil dabunt. Si quis extraneus aliquem burgensium Sancti Audomari aggressus fuerit et ei contumeliam uel iniuriam irrogauerit uel uiolenter ei sua abstulerit et cum hac iniuria manus eius euaserit postmodum uocatus a castellano uel uxore eius seu ab eius dapifero infra triduum ad satisfactionem uenire contempserit aut neglexerit ipsi communiter iniuriam fratris sui in eo uindicabunt in qua uindicta si domus diruta uel combusta fuerit aut si quispiam uulneratus uel occisus fuerit nullum corporis aut rerum suarum periculum qui uindictam perpetrauit incurrat nec offensam meam super hoc sentiat uel pertimescat si uero qui iniuriam intulit presentialiter tentus fuerit secundum leges et consuetudines uillę presentialiter iudicabitur et secundum quantitatem facti punietur scilicet oculum pro oculos dentem pro dente caput pro capite reddet. De morte Eustachii de Stenford quicumque aliquem burgensium Sancti Audomari perturbauerit et molestauerit reus proditionis et mortis Karoli- comitis habeatur quoniam pro fidelitate mea factum est quicquid de eo factum est et sicut iuraui et fidem dedi sic eos erga parentes eius reconciliare et pacificare uolo. Hanc igitur communionem tenendam has supradictas consuetudines et conuentiones esse obseruandas fide promiserunt et sacramento confirmauerunt Ludowicus rex Francorum Guillelmus comes Flandrię Raulfus de Parona Hugo Candauena Hosto castellanus et Guillelmus frater eius Robertus de Betuna et Guillelmus filius eius Anselmus de Hesdinio Stephanus comes Boloniensis Manasses comes Gisnensis Galterus de Lilers Balduinus Gandensis Hiwanus frater eius Rogerus castellanus Insulensis et Robertus filius eius Razo de Gauera Daniel de Tenremont Helias de Sensen Henricus de Brocborc Eustachius aduocatus et Arnulfus filius eius castellanus Gandensis Geruasius Petrus dapifer Stephanus de Seningaham. Confirmatum est hoc priuilegium et a comite Guillelmo et predictis baronibus istis fide et sacramento sancitum et collaudatum. Anno dominicę incarnationis MCXXVII XVIII kalendas- maii feria V die festo sanctorum Tiburtii et Valeriani. Willelmo grosso homini meo comitatum mansionum suarum quas in ministerio Sancti Bertini possidet beneuole concessi et dedi.
Source VERCAUTEREN F. 1938
EDITIONS AND SECONDARY LITERATURE
Editions
LALLEMAND A.-DE VREESE W.. Documents fondamentaux de l'histoire de Belgique. Chartes de coutumes, édits et actes diplomatiques avec commentaires et annotations, Liège, 1914., p.18-21,
VERCAUTEREN F.. Actes des Comtes de Flandre (1071-1128) (Publications de la Commission royale d'Histoire, Series I in 4°), Bruxelles, 1938., n.127, p.293-299,
ESPINAS G.. Recueil de documents relatifs à l'histoire du droit municipal en France des origines à la révolution: Artois (Société d'Histoire du Droit), 3 vol., Paris, 1934-1938-1943., 3, n.622, p.292-302,
ESPINAS G.. Le privilège de Saint-Omer de 1127, dans: Revue du Nord, 29 (1947), p.43-48., p.45-58, LINK
AUTEUR ANONYME. Algemene geschiedenis der Nederlanden, II, Utrecht, 1960., 2, planche 31 (fac-similé fragmentaire), p.384,
OUVRAGE COLLECTIF. Galbert de Bruges. Le meurtre de Charles le Bon, Anvers, 1978., p.18 (fac-similé),
BOURGEOIS A.. Lépreux et maladreries du Pas-de-Calais (Xe-XVIIe siècles): psychologie collective et institutions charitables (Mémoires de la Commission départementale des Monuments historiques du Pas-de-Calais, 14), Arras, 1972., note 2 (édition fragmentaire), p.301,
BIBLIOTHEQUE DE S.OMER. Bibliothèque d'agglomération de S.Omer. Collections numérisées (16/02/2013). URL: http://bibliotheque-numerique.bibliotheque-agglo-stomer.fr/collection/?esa=resetall&navigation=cat, Ressource électronique, LINK LINK
Secondary literature POUPARDIN R.. Catalogue des manuscrits des collections Duchesne et Bréquigny, Paris, 1905., p.93, LINK LINK
VERCAUTEREN F.. Actes des Comtes de Flandre (1071-1128) (Publications de la Commission royale d'Histoire, Series I in 4°), Bruxelles, 1938., p.293,
ESPINAS G.. Recueil de documents relatifs à l'histoire du droit municipal en France des origines à la révolution: Artois (Société d'Histoire du Droit), 3 vol., Paris, 1934-1938-1943., 3, p.292,
BOURGEOIS A.. Lépreux et maladreries du Pas-de-Calais (Xe-XVIIe siècles): psychologie collective et institutions charitables (Mémoires de la Commission départementale des Monuments historiques du Pas-de-Calais, 14), Arras, 1972., p.301,
VAN CAENEGEM R.C.. De keure van Sint-Omaars van 1127, dans: Tijdschrift voor Rechtsgeschiedenis, 50 (1982), p.253-262., p.253-262,
DEMAY G.. Inventaire des sceaux de l'Artois et de la Picardie: recueillis dans les dépôts d'archives, musées et collections particulières des départements du Pas-de-Calais, de l'Oise, de la Somme et de l'Aisne, avec un catalogue des pierres gravées ayant servi à sceller, 2 parties en 1 vol., Paris, 1875-1877., I,1, n.48, p.9, LINK LINK LINK
WAUTERS A.. Table chronologique des chartes et diplômes imprimés concernant l'histoire de la Belgique (Publications de la Commission royale d'Histoire, Series I in 4), 16 vol., Bruxelles, 1866-1971., 7, n.1, p.216, LINK LINK
WAUTERS A.. Table chronologique des chartes et diplômes imprimés concernant l'histoire de la Belgique (Publications de la Commission royale d'Histoire, Series I in 4), 16 vol., Bruxelles, 1866-1971., 2, p.141, LINK LINK
VREDIUS O.. Sigilla comitum Flandriae et inscriptiones diplomatum ab iis editorum cum expositione historica Olivari Vredi Iuris-consulti Brug., Brugis Flandrorum, 1639., p.12, LINK LINK
LAURENT R.. Verzameling zegelafgietsels van het Algemeen Rijksarchief / Collection de moulages de sceaux des Archives générales du Royaume, Ressource électronique, I 347 - 29394, LINK LINK LINK
LAURENT H.. Un grand commerce d’exportation au Moyen Age. La draperie des Pays-Bas en France et dans les pays méditerranéens (XIIe-XVe siècles), Paris, 1935., note 3, p.48, LINK

 

Collaborator: Philippe Demonty