Diplomatica Belgica - Record 110
DiplomataBelgica
Search | Tradition Search
DiBe 1 of 1
return to all results
DiBe ID 110
ACTORS
Issuer(s)
(= author)
Function/title:  count/countess
Name:  Robert I the Frisian
Institution/jurisdiction:  Flanders

Diocese:  Diocese Tournai
Principality: Flanders
Religious order: 

Author(s) of the actio juridica 

(= disposer)

Function/title:  count/countess
Name:  Robert I the Frisian
Institution/jurisdiction:  Flanders

Diocese:  Diocese Tournai
Principality: Flanders
Religious order: 
Function/title:  lord (of a seigniory)
Name:  Enguerrand
Institution/jurisdiction:  Lillers

Diocese:  Diocese Thérouanne
Principality: Flanders
Religious order: 
Function/title:  other
Name:  Emma
Institution/jurisdiction:  Lillers

Diocese:  Diocese Thérouanne
Principality: Flanders
Religious order: 
Beneficiary(ies)

(= recipient)

Function/title:  monastic house
Name: 
Institution/jurisdiction:  Ham-en-Artois

Diocese:  Diocese Thérouanne
Principality: Flanders
Religious order:  Benedictines
DATE
Scholarly dating
(preferential)
13/10/1093 (terminus ante quem - VERCAUTEREN)
Scholarly dating
(any)
13/10/1093 (terminus ante quem - VERCAUTEREN) Scholarly qualification: -
//1093 (donnée par document / mentioned in document - ) Scholarly qualification: -
Date in the charter
//1093

Place-date

(in the text)

apud Broburgh

Place-date

(normalised)

Bourbourg (FRANCE, Hauts-de-France, Nord)

Diocese: 
Diocese Thérouanne Principality:  Flanders
SUMMARY AND DESCRIPTION
Summary rappelle la fondation de l'abbaye par Enguerrand et son épouse , confirme les donations de biens et les privilèges dont elle jouit , s'en déclare l'avoué et lui assure un revenu annuel
Description
Language: Latin
Authenticity: unsuspected document Textual tradition: copy (records)
Nature of the charter: charter
FULL TEXT OF CHARTER
In nomine sanctae et indiuiduae trinitatis patris et filii et spiritus sancti amen. Ego Robertus dei gratia Flandriae comes uniuersis christi fidelibus tam futuris quam presentibus notum fieri uolo quod nobilis uir Ingelranus homo meus terrenus castri Lilleriensis dominus et nobilis uxor eius Emma de consilio licentia assensu et uoluntate mea propria cenobium monachorum construxerunt et edificauerunt ordini monastico congruum in loco qui uocatur Ham et abbatem in eo ordinari fecerunt et omnem terram totius territorii dicti loci cultam et incultam aquas et aquarum piscationem prata marescum nemus paludes et palustria census redditus iusticias releuaciones et omnia quae ad prefatam Hamensis uillae possessionem pertinebant in perpetuum eleemosinam integerrime contulerunt et dederunt quatinus ordo monasticus sub abbate deo militans ibidem perpetuo uigeat atque pro sua salute et mea et predecessoribus et successoribus suis et meis deum incessanter studeant exorare concedentes praedictis abbati et monachis ut homines Hamensis uillae et famuli ipsius ecclesiae de omnibus quae ad uictum uel uestitum suum emerint in Lillerio theloneum non persoluant statuentes autem ut homines abbatis et monachorum nusquam uadant molere nisi ad molendina ecclesiae et a nullo cogantur ire ad alia molendina. Dederunt et concesserunt similiter liberam potestatem ut si quis hominum suorum domino largiente aliquid de suis possessionibus praedictae ecclesiae in eleemosinam conferre uoluerint absque omni reclamatione uel contradictione aut impeditione ipsius Ingelrani aut suorum successorum libere id facere poterunt. Preterea ad sustentationem abbatis et monachorum qui ibidem deo seruierint ut et habeant unde hospitalitatis et charitatis suae necessaria subministrent dederunt et quandam uillam quae uulgo dicitur Mankauilla cum omnibus appendiciis et dominatu atque iusticia. Dederunt etiam terram que dicitur del taillic et quidquid habebant in uilla de Hanelines in terris siluis in aquis et molendinis in piscationibus et pratis in censu et redditibus in iusticiis et releuationibus et in omnibus omnino rebus tali modo quod omnia quae praenotata sunt per legem et documentum hominum meorum tam dictus Ingelranus quam nobilis Emma uxor eius et Sarra eorum filia et heres legitimus ad opus dicti monasterii et monachorum ibidem deo famulantium in manu mea werpiuerunt et a se penitus abdicauerunt. Et ego predictas possessiones et omne dominium libertatem et omnem prorsus iustitiam et quidquid etiam iuris habebam uel habere poteram in praedictis quoquomodo abbati et monachis dicti loci ad opus dicti monasterii dedi tradidi et deliberaui perpetuo possidenda. Ut autem idem locus et possessiones dicti monasterii quae nunc habent et quae in futuro domino largiente possidebunt et habebunt in meo comitatu quoquomodo in pace penitus quiete et summa libertate semper permaneant ipsius Ingelrani prece concessi pro salute animae meae et predecessorum successorum que meorum ut omnis praefatae ecclesiae possessio praesens et futura liber ab omni successorum suorum ac meorum uidelicet Flandriae comitum seu hominum nostrorum subiectione efficiatur ut non sit de omnibus qui in ea de caetero quidquam reclamet uel hominem capiat uel bannum aut quamlibet rapinam uel saisinam aut captionem faciat uel loca seu iustitiam dicti monasterii quacumque ex causa uiolare molestare aut perturbare praesumat. Si forte quilibet famulorum uel hominum ad praefatam ecclesiam appendentium ubi ubi degentium quolibet forefacto increpatus fuerit nisi sit de homicidio furto uel latrocinio ipso actu probabili et patente nullo modo uel in foro uel alicubi iudicium siue praeiudicium patiatur sed res in praesentia abbatis delata et audita erit hominum et curiae abbatis iudicio discutienda. Insuper uolo et statuo ut nullus successorum meorum Flandrensium uidelicet comitum seu aliorum quorumcumque exactionem tailliam expeditionem equitationem aut seruitium exercitus seu manuperationem super homines ecclesiae de caetero habeat sed tantummodo abbati et ecclesiae Hamensi in omnibus et non aliis subiecti erunt. Homines etiam extranei undecumque aduenerint si alicuius aduocationis extiterint quamdiu in terra ecclesiae commorati fuerint praeter censum capitalem in omnibus abbati et monachis subiacebunt. Si uero milites uel homines qui possessiones suas tenent ubi ubi in meo comitatu quoquomodo de suis possessionibus aliquid in eleemosinam praedictae ecclesiae conferre uoluerint absque omni reclamatione uel contradictione aut impeditione libere facere poterunt. In quibus et in omnibus quae de caetero acquisierint quoquomodo omne dominium libertatem et omnem prorsus iustitiam praedicti abbas et monachi et mea perpetuo mera donatione possidebunt et habebunt. Ut autem firmius et securius omnia quae praedicta sunt in perpetuo maneant et ne supradicta Hamensis ecclesia et monachi de suis personis famulis hominibus et temporalibus bonis iam quidem sibi datis seu in futuro sibi dandis aut acquirendis aliquando detrimentum seu iniuriam cuiuslibet oppressione uel inquietudine patiantur ad preces similiter et instantiam ipsius Ingelrani et nobilis Emmae uxoris eius et Sarrae eorum filiae et heredis praedictorum aduocationem et defensionem ipsius ecclesiae personarum famulorum hominum et omnium rerum ad eamdem ecclesiam pertinentium in mea meorum que successorum comitum uidelicet Flandriae tutela suscepi quatenus eorum in omnibus aduocati pii et deffensores extimamus atque eorum beneficiis et orationibus participes simus. Et est sciendum quod aduocationem memoratam amore dei sub hac deliberatione suscepi ut nec michi nec successoribus meis comitibus uidelicet Flandriae eam cuique dare liceat sed ipsi proprie eam sibi retineant. Ac ne aliquis eiusdem ecclesiae possessiones dominium iusticiam aut libertates inuadere uel imminuere usurpare quoquomodo sibi aut uindicare praesumat solius amoris diuini intuitu pii in omnibus deffensores et prompti contra omnes adiutores existant. Huius ergo iure aduocationis praedicti abbas et monachi de Ham cum necesse habuerint ad nos libere ingredientur et querimonias suas fidenter exponent et nos eos tamquam prompti et pii aduocati et deffensores tam ipsos quam eorum ecclesiam homines familiam et res eorum defendere tenebimur et tenemur. Ut autem nos successores et praedecessores nostri participes simus omnium eleemosinarum et spiritualium bonorum quae amodo in praedicta Hamensi ecclesia fient centum solidos publice Flandrensis monete eidem ecclesiae in eleemosinam contradidi singulis annis apud sanctum Audomarum in officio Simonis dispensatoris mei accipiendos quolibet anno duobus terminis uidelicet 50 solidos in natali domini 50 solidos in pascha. Praemissa autem omnia et singula sicut sunt praelibata concedo statuo et confirmo abdicans a me et meis successoribus potestatem reclamandi quidquid iuris iusticiae dominii exactionis libertatis seruicii seu etiam exercendi quam habueram in praemissis decernens omnia dictae ecclesiae ad praesens concessa acquisita aut etiam in posterum concedenda uel acquirenda dictam Hamensem ecclesiam cum omni prorsus iustitia dominio ac summa libertate pace et quiete perpetuo possidendam aduocatione uero memorata amore dei ac etiam pro mea meorum que praedecessorum successorum que salute penes me meos que successores sicut superius est narratum solummodo retenta. Ut igitur haec mei successores sciant et eiusdem ecclesiae iura perpetuo inuiolata conseruent presentem paginam inde conscriptam sigilli mei munimine et testibus subscriptis roboraui. Acta sunt haec apud oppidum Broburgh anno dominicae incarnationis MXCIII. Testes Arnulfus sancti Audomari praepositus Manasses comes Gisnensis Rotbertus aduocatus Bethunie Bernardus de Ballol Hugo Albiniensis Gualterus Duacensis Hugo haueth Rotbertus pincerna Onulfus dapifer Arie Iohannes Atrebati Wenemarus de Isel Odechin Elbodo marescal. Ipse Ingelrannus et homines ipsius Eustachius scofflez Iohannes berhe Walandus Hermannus Syerius Eurardus Ardo Ebroinus Rotbertus Teruannie Helgotus filius Alqueri Bernardus filius Hildeberti Clarbardus morel Eustachius bornine Wenemarus sterpels Tirricus de riuo Warinus ridels.
Source VERCAUTEREN F. 1938
EDITIONS AND SECONDARY LITERATURE
Editions
VERCAUTEREN F.. Actes des Comtes de Flandre (1071-1128) (Publications de la Commission royale d'Histoire, Series I in 4°), Bruxelles, 1938., n.13, p.41-46,
Secondary literature DE SIMPEL F.. Une étonnante modification des propriétés de l'abbaye de Messines entre 1066 et 1080, dans: Mémoires de la Société d'Histoire de Comines et de la Région, 28 (1998), p.15-24., passim,
GODEFROY D.-J.. Inventaire chronologique et detaillé des chartes de la chambre des comptes a Lille, s.l., s.d., n.39, p.19,
DE SAINT-GENOIS J.. Monuments anciens, essentiellement utiles à la France, aux provinces de Hainaut, Flandre, Brabant, Namur... et autres pays limitrophes de l'Empire: recueillis par le Cte Joseph de Saint-Genois, [s.l.], 1782-1804., I,1, p.469, LINK LINK LINK
TEULET A.-DELABORDE J.-BERGER E.. Layettes du Trésor des chartes (Archives de l'Empire. Inventaires et documents publiés par ordre de l'Empereur), 5 vol., Paris, 1863-1909., 5, n.32, p.8-9, LINK LINK LINK LINK LINK LINK LINK LINK
WAUTERS A.. Table chronologique des chartes et diplômes imprimés concernant l'histoire de la Belgique (Publications de la Commission royale d'Histoire, Series I in 4), 16 vol., Bruxelles, 1866-1971., 1, p.582, LINK LINK
TOCK B.-M.. Le chapitre cathédral de Thérouanne et ses chartes au XIIe siècle, dans: Revue du Nord, 3/2004 (n° 356 - 357), p. 633-648., n.27, p.647, LINK LINK
NIEUS J.-F.. "Cum signo auctoritatis et excellentie mee sigillo". Sceaux et identité symbolique des comtes de Flandre à la fin du XIe siècle, dans: Cahiers de civilisation médiévale, 58 (2015), p.43-64., p.55,

 

Collaborator: Philippe Demonty