DiBe ID | 3043 |
ACTEURS |
Auteur(s)
(= auteur de l'acte écrit) |
Fonction/titre:
comte/comtesse Nom: Mathilde de Portugal Institution/juridiction: Flandre-Vermandois Diocèse: Diocèse Tournai Principauté: Flandre Ordre religieux: |
Disposant(s) (= auteur de l'acte juridique) |
Fonction/titre:
comte/comtesse Nom: Mathilde de Portugal Institution/juridiction: Flandre-Vermandois Diocèse: Diocèse Tournai Principauté: Flandre Ordre religieux: |
Bénéficiaire(s)
(= bénéficiaire) |
Fonction/titre:
autre Nom: Gérard de S.Aubert Institution/juridiction: S.Aubert Diocèse: Diocèse Cambrai Principauté: Hainaut Ordre religieux: |
Fonction/titre:
institution monastique Nom: Institution/juridiction: Vicoigne Diocèse: Diocèse Arras Principauté: Hainaut Ordre religieux: Prémontrés |
DATATION |
Datation interprétée
(préférentielle) |
/9/1191 (terminus ante quem - DE HEMPTINNE-VERHULST-DE MEY) |
Datation interprétée
(toutes) |
/9/1191 (terminus ante quem - DE HEMPTINNE-VERHULST-DE MEY) Qualification érudite: - |
25/12/1190 (terminus post quem - DE HEMPTINNE-VERHULST-DE MEY) Qualification érudite: - | |
/7/1191 (terminus ante quem - DUVIVIER/DERECK) Qualification érudite: - | |
24/4/1191 (terminus post quem - DUVIVIER/DERECK) Qualification érudite: - | |
//1191 (donnée par document / mentioned in document - ) Qualification érudite: - | |
Date dans la charte
|
//1191 |
Date de lieu (dans le texte) |
|
Date de lieu (normalisée) |
Diocèse: Principauté: |
RESUME ET DESCRIPTION |
Résumé | la comtesse de Flandre et de Vermandois tranche en faveur de l'abbaye le litige , survenu entre celle-ci et Gérard , relatif à des terres et à des bois à Archies et Hattignies |
Description
|
Langue:
latin Véracité: document non suspecté Tradition de l'acte: copie (source diplomatique) Nature diplomatique: charte |
TEXTE DU DOCUMENT |
In nomine sancte et indiuidue Trinitatis. Quoniam ea que aguntur tractu temporis euanescunt et obliuione depereunt inueterata, consulte agitur si bene gesta litterarum memorie commendentur. Igitur ego regina Mathildis, Philippi illustris comitis Flandrie et Uiromandie uxor, notum fieri uolo presentibus et futuris, qualiter lis et contentio inter ecclesiam Viconiensem et Gerardum de Sancto Oberto diu agitata super possessionibus de Harcies et Hatengies, coram me, consilio curie domini comitis et sapientum uirorum, sit sopita et ad concordiam reuocata. Cum itaque prefata ecclesia frequentissime lacrimosas et intollerabiles conquestiones detulisset ad dominum comitem super oppressione eiusdem Gerardi de Sancto Oberto in prefatis possessionibus, nec dominus comes illam discordiam posset terminare, tandem eodem domino meo comite Iherosolimam peregre profecto, a prefata ecclesia urgente necessitate eadem querela ad meam audientiam est relata. Ego igitur uolens tam diuturnam discordiam ad pacem reuocare, Gerardum de Sancto Oberto coram me citaui, ipsumque super oppressione ecclesie conueni. Ille uero summa precum instantia postulauit ut quicquid possessionis auus eius Gerardus Malus Priuignus et pater eius Egidius de Sancto Oberto et ipsemet postquam ad terram uenerat, habuerunt in Harcies et Hatengies, eidem in pace conseruarem. Abbas econtra respondit, quod nec ipse Gerardus nec antecessores eius quicquam de iure in illis territoriis possederunt. Tandem ad preces illius Gerardi et consensu abbatis ad loca unde agebatur transmisi Iohannem Insulensem castellanum, Gossuinum de Sancto Albino et Petrum de Duaco, necnon et multos de hominibus domini comitis; sed et comes Hainoniensis ex parte etiam sua illuc misit Willelmum fratrem suum et Almannum de Proui, Paulum quoque de Uillari et alios quam plures, ut homines comitis Hainoniensis uenire compellerent qui inquisitores prefatos quos miseram de ueritate instruerent, scilicet quid prefatus Gerardus uel antecessores eius in locis illis habuerint aut qualiter possederint. Ad hanc uero inquisitionem conuenerunt abbates de Ualcellis, de Fosniaco, de Boheiries, de Claro Fonte; affuerunt etiam uiri prudentes de Monte Sancti Martini, de Viromandia, de Castello Cameracensi, milites quoque et clerici multi circumquaque manentes, seruientes qui tempore Egidii de Sancto Oberto fuerant, rustici etiam habitatores illius terre et homines diuerse conditionis, qui omnes testimonium perhibentes ueritati, prefatos inquisitores qui missi fuerant de ueritate fideliter instruxerunt. Intellecta igitur et cognita ueritate, Iohannes castellanus Insulensis et socii eius et alii nuncii qui missi fuerant ex parte comitis Hainoniensis apud Attrebatum in mea presentia constituti, astantibus Gerardo de Sancto Oberto et abbate Uiconiensi et hominibus domini comitis, omnia que docti fuerant, referente castellano Insulensi, eo ordine quo acceperant recognouerunt, annis siquidem LX et amplius euolutis, tempore uidelicet Gerardi Mali Priuigni, aui istius Gerardi, cum Aroasia adhuc siluis condensa raro aut nullo habitatore coleretur, conuersus quidam ecclesie Uiconiensis apud Harcies et Hatengies cepit esse nouus incola terre. Qui multum profectui satagens nec ad uotum proficiens, a prefata ecclesia Uiconiensi socios sibi accepit de fratribus. Qui liberalitate militum et hominum circummanentium per elemosinas et alias legitimas adquisitiones fines suos ampliarunt et totum territorium de Harcies et de Hatengies sibi in usus proprios acquisierunt. Postmodum, succedente tempore, Egidius de Sancto Oberto, filius uidelicet prefati Gerardi Mali Priuigni, uidens siluas illas et nemora in noualia redigi, usumque uenandi sibi imminui, a fratribus ibidem manentibus quandoque accipiebat C solidos, X libras, XV, XX nec plus nec minus, ut eis liceret extyrpare. Non enim licet nichil terre uel nemoris ab ipso uel patre eius acceperant, eo nolente sartare poterant quippe non de iure eis sartare contradicebat, sed quia tantam habebat idem Egidius in locis illis tunc temporis potestatem, uolens tamen quodam tempore cuidam opidano Duacensi Iohanni Crispino ligna dare ad edificandum, non potuit; nam fratres, quorum iuris erat, carpentarios et incisores qui ligna illa cedebant a nemore expulerunt. Monachi etiam de Ualcellis cum per dominum Egidium ligna in prefato nemore incidere uellent, similiter a sepedictis fratribus expulsi sunt. In nemore autem quod contiguum est ad Bocheing accipiebat idem Egidius ligna ad usus suos ad comburendum, ad uendendum uero nichil. Quicquid uero extyrpabant fratres incisis nemoribus eis remanebat in pace et ab omni exactione immune. Postea uero sepedictus Egidius penitentia ductus quod unquam huiusmodi exactiones a fratribus accipisset, coram multis clericis, militibus et aliis uarie conditionis hominibus, se male egisse et nil iuris in siluis de Harcies et de Hatengies se habuisse recognouit et priuilegium sigyllo suo et testabilium uirorum testimonio munitum, quo Uiconiensis ecclesia predicta territoria cum siluis et pascuis perpetuo in pace et tranquillitate possideret, consentiente uxore sua Mathilde et liberis suis Egidio et Gerardo, legittime contradidit. Quibus ita gestis, dum iam dicta ecclesia partem silue sue uenderet, eodem Egidio peregre profecto, uxor eius Mathildis et filius eius Gerardus reclamauerunt et contra priuilegium domini Egidii nitentes, clientes suos ad uenditionem nemoris cum clientibus ecclesie miserunt et a Godefrido tunc abbate minus cauto, dimidium precii insuper et X libras extorserunt. Interea recognitum est coram me ibidem secundum ueritatis inquisitionem, quod ecclesia Uiconiensis ubique in Harcies et Hatengies libere debet habere terras, siluas, pascua. Audita igitur inquisitione tam sollempniter facta, de consilio sapientum uirorum consideraui non debere cedere in preiuditium et grauamen ecclesie, que ante gesta fuerant uoluntate pocius quam lege, nec iure uel ratione, sed uiolentia et potestate. Ne igitur in posterum ecclesia Uiconiensis ullis possit uexationibus super predictis inquietari, hanc considerationem tam sollempniter factam et ueritatem pro ut testimonio tot hominum est comperta, in scriptum redegi et scriptum exinde factum sigylli mei impressione et subscriptarum personarum patrocinio confirmaui. Signum ducis Henrici Braibantie. Signum Sigeri castellani Gandensis. Signum Iohannis castellani Insulensis. Signum Petri Duacensis. Signum Hugonis de Lambres. Signum Gossuini de Sancto Albino. Signum Petri custodis de Sancto Quintino. Signum magistri Martini clerici domine regine. Signum Willelmi fratris comitis Hainoniensis. Signum Almanni de Proui. Signum Pauli de Uillari. Signum Egidii de Bermereng. Signum Werrici Taisson. Actum Uerbi incarnati anno M°C° nonagesimo primo. | |
Source | DE HEMPTINNE TH.-VERHULST A.-DE MEY L. 2009 |
TRADITION |
Original
|
Non |
Manuscrit(s) | Lille, Archives départementales du Nord [AD], 59 H 95 (1201-1300) |
EDITIONS ET TRAVAUX |
Edition(s)
|
DE HEMPTINNE TH.-VERHULST A.-DE MEY L.. De oorkonden der graven van Vlaanderen (juli 1128-september 1191) , Deel II, Uitgave. Band III. Regering van Filips van de Elzas (Tweede deel: 1178-1191) (Koninklijke Academie van Belgie. Koninklijke Commissie voor Geschiedenis. Verzameling van der Akten der Belgische Vorsten), Brussel, 2009., n.849, p.454-457, |
Travaux | DERECK D.. Guillaume l'Oncle (Circa 1150-Novembre 1219). Rôle politique, fortune et descendance d'un fils naturel du comte de Hainaut Baudouin IV, dans: Annales du Cercle archéologique de Mons, 78 (1999), p.43-135., n.42, p.106, |
DE HEMPTINNE TH.-VERHULST A.-DE MEY L.. De oorkonden der graven van Vlaanderen (juli 1128-september 1191) , Deel II, Uitgave. Band III. Regering van Filips van de Elzas (Tweede deel: 1178-1191) (Koninklijke Academie van Belgie. Koninklijke Commissie voor Geschiedenis. Verzameling van der Akten der Belgische Vorsten), Brussel, 2009., p.454, | |
WAUTERS A.. Table chronologique des chartes et diplômes imprimés concernant l'histoire de la Belgique (Publications de la Commission royale d'Histoire, Series I in 4), 16 vol., Bruxelles, 1866-1971., 11, n.1, p.296, LIEN LIEN |