Diplomatica Belgica - Details Chartre 28418
DiplomataBelgica
Recherche | Recherche Tradition
DiBe 1 sur 1
retourner aux résultats
DiBe ID 28418
ACTEURS
Auteur(s)
(= auteur de l'acte écrit)
Fonction/titre:  roi/reine
Nom:  Guillaume de Hollande
Institution/juridiction:  Germanie

Diocèse:  Diocèse Liège
Principauté: Basse-Lotharingie
Ordre religieux: 

Disposant(s) 

(= auteur de l'acte juridique)

Fonction/titre:  roi/reine
Nom:  Guillaume de Hollande
Institution/juridiction:  Germanie

Diocèse:  Diocèse Liège
Principauté: Basse-Lotharingie
Ordre religieux: 
Bénéficiaire(s)

(= bénéficiaire)

Fonction/titre:  roi/reine
Nom:  Guillaume de Hollande
Institution/juridiction:  Germanie

Diocèse:  Diocèse Liège
Principauté: Basse-Lotharingie
Ordre religieux: 
Fonction/titre:  comte/comtesse
Nom:  Marguerite de Constantinople
Institution/juridiction:  Flandre-Hainaut

Diocèse:  Diocèse Tournai
Principauté: Flandre
Ordre religieux: 
Fonction/titre:  comté
Nom: 
Institution/juridiction:  Hollande

Diocèse:  Diocèse Utrecht
Principauté: Frise
Ordre religieux: 
Fonction/titre:  comté
Nom: 
Institution/juridiction:  Flandre

Diocèse:  Diocèse Tournai
Principauté: Flandre
Ordre religieux: 
DATATION
Datation interprétée
(préférentielle)
19/5/1250 (donnée par document / mentioned in document - )
Datation interprétée
(toutes)
19/5/1250 (donnée par document / mentioned in document - ) Qualification érudite: -
Date dans la charte
19/5/1250

Date de lieu

(dans le texte)

Bruxelle

Date de lieu

(normalisée)

Bruxelles (BELGIQUE, Bruxelles-Capitale, - )

Diocèse: 
Diocèse Cambrai Principauté:  Brabant (Leuven)
RESUME ET DESCRIPTION
Résumé le roi des Romains , Guillaume de Hollande , ratifie le traité que lui , et son frère Florent , ont conclu , par la médiation du légat apostolique Pierre , évêque d'Albano , avec la comtesse de Flandre et de Hainaut ; ce traité précise que Guillaume , conformément au traité conclu en 1167 entre les comtes de Flandre (Philippe) et de Hollande (Florent III) DiBe 5312 , tient la Zélande , pour la partie située entre l'Escaut et le Heidenzee (cours d'eau disparu entre Wulpen et Koezand) en fief du comte de Flandre ; la convention règle en outre la répartition des revenus entre les parties , l'exercice de la justice , l'octroi de franchises urbaines et les procédures destinées à faire respecter l'accord (acte de la même date , DiBe 28418)
Description
Langue: latin
Véracité: document non suspecté Tradition de l'acte: copie (source diplomatique)
Nature diplomatique: diplôme Vidimus/Vidimé 1 Vidimus/Vidimé 2
TEXTE DU DOCUMENT
Willelmus dei gratia Romanorum rex semper augustus uniuersis presentem paginam inspecturis salutem et omne bonum. Cum inter nos et Florentium fratrem nostrum pane una et illustrem dominam Margaretam Flandrie et Haynonie comitissam ex altera super iurisdictionibus, prouentibus, consuetudinibus et iuribus quibusdam, que antecessores ipsius comitisse in insulis Zelandie inter Scaldam et Hedinezie habuerant ab antiquo, et super quadam pecunie summa, quam ei per nostras litteras debebamus, et super quibusdam arrieragiis, in quibus nos sibi teneri dicebat, et quibusdam aliis discordia suborta fuisset, tandem mediante uenerabili patre domino Petro dei gratia Albanensi episcopo, apostolice sedis legato, fuit compositum inter nos et ipsam sub forma inferius annotata: In primis quidem tam pro nobis quam pro nostris successoribus, comitibus Hollandie, recognoscimus dicte domine comitisse et eius successoribus, comitibus Flandrie, quod id, quod habemus in insulis Zelandie inter Scaldam et Hedinezie, tenemus in feodum a comitissa Flandrie, et recognoscimus ei et comitibus Flandrie pro nobis et nostris successoribus, comitibus Hollandie, omnia iura, que antecessores sui in dictis insulis habuerunt, et quecumque continentur in forma pacis, que olim facta fuit inter bone memorie Philippum comitem Flandrie et Florentium pro nostrum, comitem Hollandie, quam nos approbauimus et confirmauimus et sigilli nostri munimine roborauimus, et promisimus nos bona fide in perpetuum seruaturos, prout in litteris nostris super hoc alias confectis plenius continetur, quarum tenor talis est: --- Uerum quia super quibusdam articulis inter nos et dictam comitissam questio uertebatur, super illis compositum est et declarati sunt articuli in hunc modum: Primus articulus erat de iactibus maris. Dicebamus enim, quod dicti iactus maris aduenientes infra terminos suprascriptos, nostri erant et esse debebant, comitissa in contrarium asserebat dicens, quod ad eam tanquam ad illam, a qua tenetur terra in feodum, pertinere debent. Super hoc articulo uolumus, recognoscimus, confitemur et protestamur, quod dicti iactus maris, in quibuscumque rebus proueniunt, debent inter nos et heredes nostros, comites Hollandie, et comitissam et heredes ipsius, comites Flandrie, cum adueniunt, imperpetuum equaliter diuidi, et sic in perpetuum pro nobis et nostris successoribus promittimus nos seruare. Secundus dubitationis articulus fuit de precibus siue precariis seu donis communibus faciendis ab hominibus dicte terre, uel si excantie ibi aduenirent. Poteramus nobis illa specialiter retinere, comitissa contrarium asserente et dicente, quod, cum omnia, que de terra predicta proueniunt, debent esse communia, predicta uel aliquid predictorum non poteramus specialiter retinere, etiam si nobis ea specialiter donarentur sicut nec poterat ipsa. Super hoc sic ordinatum est, quod predicta omnia, quecumque proueniunt ex precariis, precibus siue donis communibus siue excantiis, tam in rebus mobilibus quam immobilibus, inter nos et heredes nostros et ipsam comitissam et heredes suos, comites Flandrie, equaliter diuidentur, etiam si alicui predicta dona communia specialiter donarentur, et sic pro nobis et nostris successoribus, comitibus Hollandie, promittimus nos imperpetuum seruaturos. Tercius articulus dubitationis fuit de tenendis, placitis in terra Zelandie, de equitandis bannitis, de iurisdictione et iusticia exercendis. Dicebamus enim, quod nos tenebamus placita, equitabamus bannitos, exercebamus iurisdictionem et iusticiam in terra Zelandie, comitissa uero dicebat, quod hoc non poteramus facere sine ipsa uel balliuo suo. Super hoc ordinatum est et compositum, quod nos et heredes nostri, comites Hollandie, tenemur audire placita, equitare bannitos et omnem iurisdictionem et iusticiam exercere in terra Zelandie infra terminos suprascriptos cum comitissa Flandrie, heredibus suis, comitibus; Flandrie, uel eorum balliuo, nec nos sine illis uel eorum aliquo possumus facere, nec ipsi sine nobis illa uel aliqua de predictis. Item emendas taxare non poterimus nec excantias nec forefacta remittere uel de ipsis componere sine comitissa uel heredibus eius, comitibus Flandrie, uel balliuo eorum, nec ipsi sine nobis, sed omnia, que de huiusmodi uel aliis quibuscumque proueniunt, inter nos et ipsam comitissam et heredes suos equaliter diuidentur, et sic promittimus pro nobis et nostris successoribus, comitibus Hollandie, nos seruare. Item conquerebatur comitissa, quod nos feceramus ibi aliquas uillas francas, cum facere non possemus, quia in tota terra predicta non debet esse uilla franca nisi Midelbourc, que ab antiquo fuit franca. Nos autem recognoscimus, consentimus et confitemur, quod ibi non possumus construere uel edificare uillas francas nec factis seu edificatis dare francisiam siue libertatem, nec etiam ipsa comitissa uel heredes ipsius possunt hoc facere, quia bene recognoscimus, quod non potest ibi aliqua franca uilla esse, nisi Midelbourc, que francisiam habuit ab antiquo; et si aliquibus uillis uel alicui uille dedimus francisiam, eam, quantum in nobis est, penitus reuocamus, et similiter ipsa comitissa reuocauit, nec permittemus quod utantur francisia sibi data. Cum autem nos deberemus sex milia librarum et quedam arrieragia estimata ad ualorem decem milium librarum Flandrensis monete, sicut ipsa comitissa dicebat et parata erat probare, ad preces dicti legati et ob reuerentiam sedis apostolice dicta comitissa distulit et suspendit repetitionem dictarum sedecim milium librarum, ita quod nec ipsa nec heredes sui, comites Flandrie, dictam pecunie summam poterunt repetere a nobis uel heredibus nostris, nisi nos uel heredes nostri contra pacem istam ueniremus; si uero, quod absit, nos uel heredes nostri ueniremus contra dictam pacem, poterit dicta comitissa illam pecuniam repetere uel heredes sui, comites Flandrie, et profitemur, quod nos uel heredes nostri tenemur eis reddere dicta sedecim milia librarum et satisfacere integre de eisdem. Quia uero pacem istam cupimus perpetuo et inuiolabiliter obseruari, uolumus, consentimus et a dicto legato petimus, supponentes nos sue iurisdictioni et potestati ac uenerabilium patrum Tornacensis et Cameracensis episcoporum, quibus ipse hoc de nostro consensu commisit, ut, si nos uel heredes nostri contra pacem istam uel aliquem pacis articulum ueniremus et requisiti nollemus hoc in curia comitisse Brugis siue heredum suorum, comitum Flandrie, prout homines sui, pares nostri, iudicarent, emendare, quod dicti prelati uel alter eorum, si alter non superesset uel esset legitimo impedimento detentus, terram Zelandie et Hollandie possint supponere ecclesiastico interdicto, si infra quadraginta dies post monitionem ipsorum uel alterius eorum non duxerimus emendandum, et tenemur nos et heredes nostri conducere nuncium uel nuncios, quos mitterent pro interdicto ponendo. Insuper renunciamus in hiis omnibus pro nobis et nostris successoribus, comitibus Hollandie, omni iuri, quod competit nobis uel posset competere, canonico uel ciuili, appellationi ad quancumque curiam, omni priuilegio optento seu etiam optinendo. Et dicti prelati similiter habebunt potestatem, quod, si comitissa uel heredes sui, comites Flandrie, contra predictam pacem uel aliquod predictorum facerent et requisiti nollent nobis facere iusticiam Uel emendare, quod factum est contra pacem per iudicium hominum suorum, parium nostrorum, in curia sua Brugis, possent terram ipsius comitisse, scilicet Flandriam et dictam Zelandiam, ecclesiastico supponere interdicto uel alter eorum, prout superius est expressum, si infra quadraginta dies post monitionem ipsorum uel alterius eorum non duxerint emendandum, quod factum esset contra pacem, nec relaxabitur interdictum, donec: illud fuerit emendatum, et renunciauit in hiis omnibus dicta comitissa pro se et heredibus suis, comitibus Flandrie, omni iuri, quod competit uel posset competere eis, canonico uel ciuili, appellationi ad quamcunque curiam, omni priuilegio optento seu etiam optinendo. Pacem istam superius annotatam et cartas super hoc factas uel concessas a nobis et a predecessoribus nostris promittimus bona fide imperpetuum et inuiolabiliter in omnibus et singulis nos seruare, renunciantes expresse omni iuri, omni carte, omni priuilegio a quocumque dato uel dando, quod nobis uel heredibus nostris competit uel in futurum competere posset in predicta terra Zelandie contra predicta et quodlibet predictorum in hac pace contentorum. Et ipsam pacem et cartas supradictas tenere fideliter et non contrauenire, de speciali nostro mandato, tactis sacrosanctis euangeliis, in animam nostram nobis presentibus magister Arnulphus prothonotarius noster iurauit inuiolabiliter et in perpetuum obseruare; et petiuimus pacem istam a domino legato predicto confirmari, et domino pape supplicamus, quod eam confirmare dignetur. Supradicta omnia et singula nostro sacramento firmata tenebuntur firmare heredes uel successores nostri, comites Hollandie, dicte comitisse et heredibus uel successoribus eius, comitibus Flandrie, cum omnibus hominibus nostris, quos ipsa comitissa nunc et predicti heredes sui habere uoluerint, proprio iuramento et innouare iuramentum de pace tenenda et seruanda, quotiens comitissa et predicti heredes sui uoluerint innouationem predicte pacis et harum conuentionum habere; si uero nos uel successores nostri, comites Hollandie, non possumus modo uel quando uellent innouationem iuramenti habere, adducere omnes, quos comitissa Flandrie uel dicti heredes sui nominarent, dicta comitissa uel heredes sui nuncium suum mittent sub conductu nostro uel heredum et successorum nostrorum, comitum Hollandie, ut iuramentum faciant presente misso nuncio, quod in presentia dicte comitisse Flandrie et predictorum heredum et successorum suorum deberent facere. Ut autem hec omnia et quecunque etiam in carta nostra seu litteris predecessorum nostrorum continentur, inconcussa imperpetuum maneant et consistant, hanc presentem paginam sigilli nostri auctoritate corroborando muniuimus et testes, qui interfuerunt, subscribi fecimus. Sunt autem hec eorum nomina: uenerabiles patres dominus Petrus Albanensis episcopus, apostolice sedis legatus, Nicholaus Cameracensis et Petrus Cathalanensis episcopi; nobiles uiri Iohannes de Auesnis, dilectus sororius noster, Guido aduocatus Attrebatensis, Iohannes de Dampetra, filii dicte comitisse; abbas de Ekmunde, abbas Sancti Trudonis, Arnulphus de Dieste, Gillebertus de Amestela, Henricus Buffels, Hugo de Crelinghe, Henricus de Striene, Symon de Zubourc, Rasso de Gauera, Arnulphus de Cysonio, Arnulphus de Maritania, Iohannes de Ghistella, Willelmus de Maldenghiem, Theodericus de Beuere, castellanus Gandensis, Gerardus de Rodes, Eustacius de Rodio, Henricus de Hufalise, Baldricus de Roisin, Balduinus de Balliolo, milites, et alii quamplures. Actum Bruxelle, anno domini millesimo ducentesimo quinquagesimo, XIIII° kalendas iunii, indictione VIII-a, regni nostri anno secundo.
Source HÄGERMANN D.-KRUISHEER J.G. 1989
TRADITION
Original
Non
Copie(s) séparée(s) Lille, Archives départementales du Nord [AD],
Manuscrit(s) Lille, Archives départementales du Nord [AD], B 227 ()
EDITIONS ET TRAVAUX
Edition(s)
VREDIUS O.. Genealogia comitum Flandriae a Balduino Ferreo usque ad Philippum IV. , Hisp. regem, variis sigillorum figuris repraesentata atque in viginti duas tabulas divisa, quae diplomatibus scriptisve antiquis aut coaetaneis comprobantur, 2 vol., Brugis Flandrorum, 1642-1643., 1 (Probationes), p.245 (édition fragmentaire), LIEN LIEN LIEN LIEN LIEN
KRUISHEER J.G.. Oorkondenboek van Holland-Zeeland tot 1299. II: 1222 tot 1256, Assen, 1986., 2, n.850, p.499-508, LIEN LIEN
HÄGERMANN D.-KRUISHEER J.G.. Die Urkunden Heinrich Raspes und Wilhlems von Holland 1246-1252 (Monumenta Germaniae Historica. Die Urkunden der deutschen Könige und Kaiser, XVIII/I), Hannover, 1989., n.117, p.158-161, LIEN LIEN
Travaux BOEHMER J.F.-FICKER J.-WINKELMANN E.. Regesta Imperii. V. Die Regesten des Kaiserreichs unter Philipp, Otto IV, Friedrich II, Heinrich (VII), Conrad IV, Heinrich Raspe, Wilhelm und Richard (1198-1272), Innsbruck, 1881., V/2, n.5004, p.940,
GILLIODTS-VAN SEVEREN L.. Cartulaire de l'ancienne Estaple de Bruges , 4 vol, Bruges, 1904-1907., 1, n.52, p.36, LIEN LIEN LIEN
DEHAISNES C.-FINOT J.. Inventaire sommaire des archives départementales antérieures à 1790. Nord. Archives civiles. Série B: Chambre des comptes de Lille. Art. 1 à 652, I, (1e partie), Lille, 1899., I,1, p.181, LIEN LIEN LIEN
KRUISHEER J.G.. Oorkondenboek van Holland-Zeeland tot 1299. II: 1222 tot 1256, Assen, 1986., 2, p.499, LIEN LIEN
HÄGERMANN D.-KRUISHEER J.G.. Die Urkunden Heinrich Raspes und Wilhlems von Holland 1246-1252 (Monumenta Germaniae Historica. Die Urkunden der deutschen Könige und Kaiser, XVIII/I), Hannover, 1989., p.158,
GODEFROY D.-J.. Inventaire chronologique et detaillé des chartes de la chambre des comptes a Lille, s.l., s.d., n.1000, p.407-408,
AKADEMIE DER WISSENSCHAFTEN UND DER LITERATUR - MAINZ. Regesta imperii - RI Online, Ressource électronique, notice 5004, LIEN LIEN

 

Collaborateur: Philippe Demonty