DiBe ID | 1487 |
ACTEURS |
Auteur(s)
(= auteur de l'acte écrit) |
Fonction/titre:
empereur/impératrice Nom: Lothaire III Institution/juridiction: S.Empire Romain Diocèse: Archevêché Mayence Principauté: Empire Allemand Ordre religieux: |
Disposant(s) (= auteur de l'acte juridique) |
Fonction/titre:
empereur/impératrice Nom: Lothaire III Institution/juridiction: S.Empire Romain Diocèse: Archevêché Mayence Principauté: Empire Allemand Ordre religieux: |
Bénéficiaire(s)
(= bénéficiaire) |
Fonction/titre:
institution monastique Nom: Wibald abbé Institution/juridiction: Stavelot Diocèse: Diocèse Liège Principauté: Stavelot-Malmédy Ordre religieux: Bénédictins |
DATATION |
Datation interprétée
(préférentielle) |
22/9/1137 (donnée par document / mentioned in document - ) |
Datation interprétée
(toutes) |
22/9/1137 (donnée par document / mentioned in document - ) Qualification érudite: - |
Date dans la charte
|
22/9/1137 |
Date de lieu (dans le texte) |
Aquini in Campania |
Date de lieu (normalisée) |
Aquino (ITALIA, Latium, Frosinone)
Diocèse: Principauté: Naples |
RESUME ET DESCRIPTION |
Résumé | confirme à l'abbaye de Stavelot ses possessions , ses privilèges et son union avec celle de Malmédy et règle le statut de l'avoué royal et des services impériaux |
Description
|
Langue:
latin Véracité: document non suspecté Tradition de l'acte: original Nature diplomatique: diplôme |
TEXTE DU DOCUMENT |
-c-. In nomine sanctę et indiuiduę trinitatis. Lotharius dei gratia Romanorum imperator augustus Wibaldo Stabulensi abbati suis que successoribus in perpetuum. Cum omnium dei ecclesiarum paci ac quieti et utilitatibus nostra imperialis sollicitudo ac potentia consulere debeat tum maximę benignitatis et curę nostrę studium circa eas ecclesias inuigilare oportere credimus quę ad imperium nostrum pertinent et ut ita dictum sit nostro imperio coherent quę etiam iugi et assiduo orationum suffragio nos et imperium nostrum adiuuant et in temporalibus imperii administrationibus nostros et labores et expensas fideliter supportant. Quocirca Stabulense monasterium a predecessoribus nostris regibus et imperatoribus nobiliter constructum et magnis possessionibus ampliatum multis que priuilegiis magnifice honoratum et libertate singulari donatum cum tanquam nostrum proprium artius diligamus et in omnibus iuste opitulari uelimus precipue tamen personam domni ac uenerabilis abbatis Wibaldi qui eidem cęnobio regulariter preest precipuo amore ac familiaritate nostra dignam iudicamus cuius fides et deuotio circa stabilitatem et honorem imperii nostri in hac Italica expeditione manifeste satis enituit qui post multos labores et pericula quę pro nobis et nobis cum in administratione nostri imperii in Apulia fideliter pertulit nobis redeuntibus in monasterio Cassinensi a fratribus eiusdem loci et uniuerso populo uiolenta et ammirabili prorsus electione in abbatem raptus et ad honorem et firmitatem nostri imperii remanens nostram celsitudinem petiit ut Stabulense monasterium cuius curam ipse non deposuerat et res ad ipsum pertinentes nostro imperiali priuilegio munire et confirmare dignaremur. Cuius petitioni pię et rationabili facilem assensum prebentes iam dictum Stabulense monasterium cum Malmundario et omnibus prorsus appendiciis secundum instituta et precepta regum Sigeberti Dagoberti Teoderici Childerici et aliorum nec non imperatorum Karoli Ludowici et trium Ottonum Cuonradi quoque et Heinricorum quinque in nostram tutelam suscepimus ita uidelicet ut numquam liceat alicui regum uel imperatorum eandem abbatiam cum omni integritate et aduocatia omnium possessionum eius ullo alienationis modo scindere a regno uel alium ei dominum imponere uel alicui in beneficium aut in concambium dare sed semper ad nostram nostrorum que successorum manum et seruitium inconuulsa stabilitate permaneat et libertate sibi collata pacifice potiatur. Nullum theloneum nullum pontaticum nullum transitum uel exitum nullum denique publicum terra aqua ue uectigal aut pensionem monachi siue ipsorum homines in nullo regni nostri loco persoluant. Terminos banni leugę secundum quod in antiquioribus priuilegiis nominati et inscripti sunt cum omni immunitate et comitatu suo sicut hactenus eadem ecclesia possedit ita per succedentia tempora immobiliter obtineat. Sancimus etiam predecessorum nostrorum more ut Malmundarium cum omnibus suis pertinentiis a Stabulensi nunquam diuellatur aut separetur monasterio quod iam tercio temptatum est sed iudicio principum legitime cassatum et imperatoriis priuilegiis finaliter est decisum. Defuncto igitur per successionem abbate monachi utriusque loci Stabulaus in capitolium concorditer ueniant habeant que liberrimam facultatem secundum sancti Benedicti regulam eligendi sibi abbatem ea tamen preponderante ratione ut quia beatus Remaclus utriusque ecclesię constructor et primus abbas Stabulaus quiescere et locum illum Malmundario sua sepultura et ordinatione abbatum preficere uoluit Stabulenses primam uocem in electione obtineant et de Stabulensi conuentu si digna fuerit inuenta persona abbatem eligant. Quodsi nulla ibidem idonea persona quod fieri posse non credimus inuenta fuerit potius a Malmundariensi conuentu quam ab extraneis abbas eligatur. Cęterum si inter sese nullam ad hoc officium personam aptam inuenerint liceat eis libere de alio quocumque regulari loco sine contradictione alicuius abbatem eligere et a nobis uel successore nostro regni more inuestitum a Leodiensi episcopo cui nullum seruitii genus uel hospitium seu prandium debet consecrationem et monachorum suorum ordinationem sine precio aut ulla exactione accipere. Aduocatum a nostra manu accipiat qui nobis exercitum et expeditionem et quę ad ipsam pertinent pro summa et debito sui beneficii faciat abbate et suis omnibus super hoc quiescente et nullam pro hoc nobis aut ipsi aduocato redemptionem aut supplementum prestante. Qui aduocatus si secundum a se aduocatum ordinare uoluerit ille secundus bannum a nostra manu accipere debebit. Plures autem aduocatos in eiusdem abbatię curtibus fieri nostro imperiali banno perpetua censura interdicimus. Qui aduocatus in curtibus et uillis nullum hospitium nullum placitum nullam prorsus exactionem debet habere non freda non redibitiones exigere non precarias uel incisuras facere non palefridos tollere sed omnium rerum et culparum potestas et ordinatio iusticia et utilitas penes abbatem et monachos et eos quos ipsi ordinauerint libere tota consistat. Ubi uero abbas cum suis ad iusticiam faciendam non suffecerit si aduocatus petitione abbatis quia aliter nunquam debet uenerit terciam portionem de his quę ex illa dumtaxat iusticia accrescent habebit. Castellum Longię cum toto montis corpore et utrisque uallibus et comitatu ad indominicatam abbatis manum et potestatem et ordinationem cum omnibus beneficiis et casatis qui ad custodiam ipsius castelli pertinent semper spectare et pertinere decernimus nec in ipso castello aut in possessionibus ad ipsum pertinentibus aliquam habitationem uel potestatem aduocatum habere permittimus. Quicquid eadem ecclesia munificentia regum aut imperatorum uel religiosorum christianorum largitione optinuit tam in fundis quam ęcclesiis capellis decimationibus et omnibus eorum appendiciis et commoditatibus sicut hactenus possedit siue illa quę deinceps iustis modis optinere potuerit parua uel magna ubicumque locorum fuerint sub nostrę tuitionis potestate immobiliter ei confirmamus et maxime possessionem quam Aquisgrani eadem habet ecclesia id est domum indominicatam et capellam indominicatam et liberam et domos XXX-a in una parte uię XX-ti V-que per ordinem et sine interruptione positas scilicet a domo illa quę fuit Cameracensis episcopi usque ad Fossatum in ea parte qua itur ad pontem Harduini et in alia parte uię ante prefatam capellam sanctę Aldegundis V-que domos et VI bonuarios terrę ibidem circumquaque iacentes et VII bonuarios in uilla quę dicitur Vals et unum mansum in monte Hillini. Quę omnia cum suis usibus et seruitiis et censu libere ad Stabulensem ecclesiam pertinere statuimus nec liceat alicui nostrorum mariscalcorum uel principum in prescriptis domibus nolente Stabulensi abbate hospitium aut ullum seruitium habere. Et quia inter nostros et ecclesię Stabulensis ministeriales de seruitio quod Stabulensis annuatim debet ecclesia non conueniebat dicentibus nostris per singulas fruges ecclesiam qualecumque debere seruitium fidelibus uero ecclesię econtra dicentibus VII-mo tantum anno plenum et regale seruitium debere nos predicti abbatis Wibaldi meritis eius que petitioni cui contraire non possumus in perpetuum concedimus et confirmamus ut tam ipse quam sui successores XX-ti marcas aut XX-ti marcarum seruitium singulis annis si Aquisgrani uenerimus nobis aut nostris successoribus persoluat. Quod si uel Stabulaus uel in uillas ad ipsum monasterium pertinentes nos aut successores nostros uenire contigerit aut XXX-ta marcas aut XXX-ta marcarum seruitium exsoluet. Nusquam uero nisi aut in domibus ipsius cęnobii aut Aquisgrani prefatum seruitium aut seruitii redemptionem nobis uel successoribus nostris prestabit. Et quotienscumque nobis seruiet de singulis clericis suis qui matrices ecclesias tenent V solidos et a singulis uillicis suis V solidos et per singulos mansos ecclesię XII-cim denarios accipiet nullis mansis pro alicuius beneficio uel pacto siue pignore seu seruitio ab hac pensione immunibus. Et ut hoc ratum inconuulsum que in omnia tempora maneat hoc preceptum et propria manu signauimus et aurea bulla insigniri fecimus. Testes etiam qui affuerunt subter annotari fecimus Albero Treuerensis archiepiscopus Cuonradus Madeburgensis archiepiscopus Meingoldus Merseburgensis episcopus Albero Basiliensis episcopus Albero Leodiensis episcopus Andreas Traiectensis episcopus Anselmus Haluebergensis episcopus Heinricus Tullensis episcopus Cuonradus abbas Uuldensis Heinricus dux Baioarię et marchio Tuscię Cuonradus marchio de Witin Meinfredus marchio Fredericus marchio de Anchona et frater eius Warnerus comes Landulfus bucca uitelli comes Poppo comes Adulfus et alii multi barones Romani imperii. Signum domni Lotharii tercii Romanorum -m- imperatoris inuictissimi. Ego Ekhardus uice Heinrici Ratisponensis episcopi et archicancellarii recognoui. Ego Engelbertus monachus uice Bertulfi notharii scripsi data anno dominicę incarnationis MCXXXVII indictione I-a X kalendas- octobris- anno uero regni regis Lotharii XIII° imperii V°. Actum Aquini in Campania in christi nomine feliciter. Amen -bd-. | |
Source | VON OTTENTHAL E.-HIRSCH H. 1927 |
TRADITION |
EDITIONS ET TRAVAUX |
Edition(s)
|
MULLER FZ.S.-BOUMAN A.C.. Oorkondenboek van het Sticht Utrecht tot 1301, I (695-1197) , Utrecht-'S-Gravenhage, 1920., 1, n.363 (édition fragmentaire), p.332, LIEN LIEN |
VON OTTENTHAL E.-HIRSCH H.. Die Urkunden Lothars III. und Kaiserin Richenza (Monumenta Germaniae Historica. Diplomata 4: Die Urkunden der deutschen Könige und Kaiser, VIII), Berlin, 1927., n.119, p.190-193, LIEN | |
PUHLE M.-KÖSTER G., ÉDS. Otto der Große und das Römische Reich: Kaisertum von der Antike zum Mittelalter; Ausstellungskatalog; Landesausstellung Sachsen-Anhalt aus Anlass des 1100. Geburtstages Ottos des Großen; [Landesausstellung Sachsen-Anhalt im Kulturhistorischen Museum Magdeburg vom 27. August bis 9. Dezember 2012], Regensburg, 2012., p.194 (fac-similé), | |
LUCKHARDT J.-NIEHOFF F., ÉDS. Heinrich der Löwe und seine Zeit. Herrschaft und Repräsentation der Welfen 1125-1235. Katalog der Ausstellung Braunschweig 1995, 3 vol., München, 1995., 1, p.552 (fac-similé), | |
SCHROEDER N.. Diplôme de Lothaire III en faveur de l’abbaye de Stavelot (1137), dans: L’historien dans son atelier. Anthologie de documents pour servir à l’histoire du Pays de Liège du VIIIe au XVIIIe siècle, Boutier M.-Bruyère P., éditeurs (Société des Bibliophiles liégeois), Liège, 2017, n.8 (+ fac-similé), p.47-50, | |
Travaux | VON OTTENTHAL E.-HIRSCH H.. Die Urkunden Lothars III. und Kaiserin Richenza (Monumenta Germaniae Historica. Diplomata 4: Die Urkunden der deutschen Könige und Kaiser, VIII), Berlin, 1927., p.190, LIEN |
WAUTERS A.. Table chronologique des chartes et diplômes imprimés concernant l'histoire de la Belgique (Publications de la Commission royale d'Histoire, Series I in 4), 16 vol., Bruxelles, 1866-1971., 11, n.1, p.149, LIEN LIEN | |
WAUTERS A.. Table chronologique des chartes et diplômes imprimés concernant l'histoire de la Belgique (Publications de la Commission royale d'Histoire, Series I in 4), 16 vol., Bruxelles, 1866-1971., 2, p.190, LIEN LIEN | |
WAUTERS A.. Table chronologique des chartes et diplômes imprimés concernant l'histoire de la Belgique (Publications de la Commission royale d'Histoire, Series I in 4), 16 vol., Bruxelles, 1866-1971., 7, n.1, p.229, LIEN LIEN | |
LMU. Abbildungsverzeichnis der europäischen Kaiser- und Königsurkunden, Ressource éléctronique, DLo.III.119 - 1137.09.22, LIEN LIEN |