DiBe ID | 1136 |
ACTEURS |
Auteur(s)
(= auteur de l'acte écrit) |
Fonction/titre:
roi/reine Nom: Henri V Institution/juridiction: Germanie Diocèse: Diocèse Liège Principauté: Basse-Lotharingie Ordre religieux: |
Disposant(s) (= auteur de l'acte juridique) |
Fonction/titre:
roi/reine Nom: Henri V Institution/juridiction: Germanie Diocèse: Diocèse Liège Principauté: Basse-Lotharingie Ordre religieux: |
Bénéficiaire(s)
(= bénéficiaire) |
Fonction/titre:
évêché Nom: Otbert Institution/juridiction: Liège Diocèse: Diocèse Liège Principauté: Liège Ordre religieux: |
DATATION |
Datation interprétée
(préférentielle) |
23/12/1107 (donnée par document / mentioned in document - ) |
Datation interprétée
(toutes) |
23/12/1107 (donnée par document / mentioned in document - ) Qualification érudite: - |
Date dans la charte
|
23/12/1107 |
Date de lieu (dans le texte) |
Leodii |
Date de lieu (normalisée) |
Liège (BELGIQUE, Région Wallonne, Liège)
Diocèse: Diocèse Liège Principauté: Liège |
RESUME ET DESCRIPTION |
Résumé | confirme les anciens privilèges et déclare exemptées de la juridiction séculière les personnes ecclésiastiques à Liège |
Description
|
Langue:
latin Véracité: document douteux Tradition de l'acte: copie (source diplomatique) Nature diplomatique: diplôme |
TEXTE DU DOCUMENT |
-CRUX- In nomine sancte et indiuidue trinitatis. Heinricus dei gratia quintus Romanorum rex. Notum sit uniuersis ecclesie catholice filiis quoniam rediens de expeditione in Robertum comitem Flandrie facta Leodium ueni ubi decenter et honorifice ecclesie occursu exceptus et in conuentu fratrum frater ipse effectus has subscriptas leges paternas antiquissima inquam priuilegia in medium producta recepi inspexi postmodum Otberto eiusdem ecclesie episcopo presente et ipso cooperante legitime renouanda et perpetuo corroboranda decreui. Sunt autem hec si quis rusticus aliquam angariam nostram nobis de uilla prosequtus fuerit nullum forense iuditium sustinebit sed etiam si reus fuerit in illo cuiuscumque canonici obsequio eundo uel redeundo ipse cum suis omnibus liber erit. Item si alicuius canonici seruiens qui in conuictu suo sit aliquid in ciuitate peccauerit nullum forense iuditium sustinebit nisi publicus mercator fuerit sed in refectorio sancti Lantberti forensi potestati uel cuicumque reus fuerit domini sui conductu cuius cliens est iudicio parium suorum claustralium seruientium satisfaciet nullum uero theloneum soluet. Item si quis de conuictu alicuius canonici non fuerit sed beneficium ab eo habuerit et homo eius fuerit domini sui conductu ante ipsum episcopum ueniet et iudicio parium suorum qui ab ipso episcopo uel a quolibet canonico beneficia obtinent satisfaciet. Item si non cliens uel beneficiatus suus sed aliquis tantum legationis uel uisitationis gratia ad canonicum uenerit eundo et redeundo a iure ciuili liber erit. Villicus et omnes officiales ministri de uilla eius liberi erunt uel domini sui conductu in refectorio sancti Lantberti satisfacient nullum uero theloneum persoluent. Item in domibus ad claustrales sedes pertinentibus forensis potestas ius nullum spoliandi aut ostium obserandi uel uigiles uel ostiatim denarios exigendi habebit sed tantum inibi manens si extra domum deprehendi potuerit forense iudicium subibit de censu autem ipsarum domorum et de lite aliqua quam inter se de finibus suis habuerint inibi manentes ante ipsius terre dominum iuditio parium suorum satisfacient si autem non claustralis sedis sed mansionarie terre domus fuerint ipsas domos spoliandi obserandi habitatores capiendi ius erit forensi potestati excepta Sabulonaria in qua forensis potestas nullum ius nisi in latronibus in falsis mensuris in seditionibus quas uulgo stuer et burine dicimus iudicandis de censu autem domorum et lite finium terre canonicus cuius ea fuerit iudicabit quod si hereditas aliquibus abiudicata fuerit et eam per uiolentiam obtinere uoluerint querimonia de rebellione fiet episcopo et ipse inde pacem faciet quod si aliquid uel emptione uel hereditate aliquid de terra claustrali uel mansionaria obtinuerit quando inuestituram requisierit domino ipsius terre quantum census tantum redemptionis dabit. Item si quis suburbanus clericus domum hereditariam habuerit uel emerit et in eadem manserit liberam ab omni iure ciuili obtinebit. Item si quis seruientem nostrum uulnerauerit uel occiderit ipse et omnia sua episcopali potestati abiudicari debent et pacatio que congruat persone uel culpe ipsi seruienti persolui de ipsis autem canonicis uulneratis uel uerberatis synodali censura iudicabitur quod si quis negare huiusmodi reatum uoluerit non iureiurando sed dei iudicio se expurgabit quam huiusmodi contra clericos iniuria emunitatis legem obtinebit. Huius igitur rei testamentum ut ratum maneat et inconuulsum sancitum est et astipulatum tot tantorum auctoritate uirorum scilicet- Frederici Coloniensis archiepiscopi scilicet- Arlongi Werzeburgensis episcopi scilicet- Brunonis Spirensis episcopi. Testes Fredericus prepositus Heinricus decanus Theodericus Andreas Heinricus Alexander Almannus archidiaconi Warnerus comes Herimannus comes Wibertus Berengarius comes Arnulphus comes Lambertus comes Wilelmus. Signum domni Heinrici quinti -lm- regis Romanorum inuictissimi. Ego Albertus cancellarius uice Rotardi archicancellarii recognoui. Anno dominice incarnationis M° C° VII° indictione XV anno autem domni Heinrici quinti Romanorum regis regni II. Datum X° kalendas ianuarii. Actum Leodii feliciter in nomine domini. | |
Source | BORMANS S.-SCHOOLMEESTERS E. 1893 |
TRADITION |
Original
|
Non |
Manuscrit(s) | Liège, Archives de l'Etat [AE], Collégiale Sainte-Croix T24/2 5 (1501-1600) |
Liège, Archives de l'Etat [AE], Collégiale Sainte-Croix T24/2 6 (1701-1800) |
EDITIONS ET TRAVAUX |
Edition(s)
|
MARTENS M.. Recueil de textes d'histoire urbaine belge des origines au milieu du XIIIe siècle, dans: Elenchus Fontium Historiae urbanae: Germany, Belgium the Netherlands, Scandinavia (Acta Collegii Historiae Urbanae Societatis Historicorum internationalis), I, Leiden, 1967, p.279-404., n.19, p.307-309, |
BORMANS S.-SCHOOLMEESTERS E.. Cartulaire de l'église Saint-Lambert de Liège (Publications de la Commission royale d'Histoire. Chroniques belges inédites. Series I in 4°), I, Bruxelles, 1893., 1, n.30, p.48, | |
GAWLIK A.-THIEL M.. Diplomata regum et imperatorum Germaniae (Die Urkunden der Deutschen Könige und Kaiser). Bd. 7: Die Urkunden Heinrichs V. und der Königin Mathilde, s.l., (Ressource électronique - juin 2010)., n.26, LIEN LIEN | |
Travaux | PONCELET E.. Inventaire analytique des chartes de la collégiale de Sainte-Croix à Liège (1005-1796) (Publications de la Commission royale d'Histoire, Series II in 8°), 2 vol., Bruxelles, 1911-1912., 1, n.12, p.10, LIEN LIEN LIEN LIEN |
HANSAY A.. Le diplôme d'Henri V pour l'Eglise de Liège en 1107, dans: Revue belge de Philologie et d'Histoire, 1 (1922), p.511-514., p.511-514, LIEN LIEN | |
GESSLER J.F.. La "Forensis Potestas" dans le diplôme de Henri V (1107), dans: Chronique archéologique du Pays de Liège, 15 (1924), p.75-77., p.76-77, LIEN LIEN | |
LYNA J.. De oorkonde van 1107 en het ontstaan van de stad Luik, dans: Bijdragen tot de Geschiedenis, 15 (1923), p.649-671., passim, | |
NIERMEYER J.F.. Onderzoekingen over luikse et maastrichtse oorkonden en over de Vita Baldrici Episcopi Leodiensis. Een bijdrage tot de geschiedenis van burgerij en geestelijkheid in het Maasgebied tot het begin van de dertiende eeuw (Bijdragen van het Instituut voor middeleeuwsche Geschiedenis der Rijks-universiteit te Utrecht, 20), Groningen, 1935., p.145-172, LIEN LIEN | |
WAUTERS A.. Table chronologique des chartes et diplômes imprimés concernant l'histoire de la Belgique (Publications de la Commission royale d'Histoire, Series I in 4), 16 vol., Bruxelles, 1866-1971., 11, n.1, p.104, LIEN LIEN | |
WAUTERS A.. Table chronologique des chartes et diplômes imprimés concernant l'histoire de la Belgique (Publications de la Commission royale d'Histoire, Series I in 4), 16 vol., Bruxelles, 1866-1971., 2, p.34, LIEN LIEN | |
WAUTERS A.. Table chronologique des chartes et diplômes imprimés concernant l'histoire de la Belgique (Publications de la Commission royale d'Histoire, Series I in 4), 16 vol., Bruxelles, 1866-1971., 7, n.1, p.197, LIEN LIEN | |
RIPLUS. Heinrich V. (1106-1125) - Diplomata | Work-in-progress, Ressource éléctronique, Regg. Heinrich V. n. 26, LIEN LIEN |